Галаксијата Сомбреро низ призмата на телескопот „Џејмс Веб“

Галаксијата Сомбреро низ призмата на телескопот „Џејмс Веб“

Подготвил: Маја Пероска

Лектор: Ивана Кузманоска

Вселенскиот телескоп „Џејмс Веб“ беше лансиран на Божиќ 2021 година, што значи дека третата годишнина од настанот брзо се наближува. Овој телескоп е активен подолго од две и пол години, а речиси нема недела НАСА да не објави некоја интересна фотографија од длабоката вселена снимена со нејзините напредни инструменти. Последна во таа серија е фотографија од галаксијата Месиер 104, позната и по прекарот Сомбреро.

Оваа галаксија се наоѓа во соѕвездието Девица, таа е оддалечена од нас околу 30 милиони светлосни години и е споредлива по големина со нашата галаксија. Се карактеризира со густ центар, невообичаено голем, со широк диск, и поради тоа, како и нејзината странична ориентација како што се гледа од Земјата, го доби прекарот Сомбреро - иако новите фотографии покажуваат дека можеби е послична на мета за стрелаштво. Новата слика е направена од инструментот МИРИ на „Џејмс Веб“, во средниот инфрацрвен спектар и открива како е распределен материјалот во оваа галаксија, особено во нејзините потемни надворешни делови, кои претходно не беа јасно видливи.

Во овие области на галаксијата обично се формираат нови ѕвезди, а астрономите сега проценуваат дека галаксијата Сомбреро е прилично пасивна - помалку од една маса од нашето Сонце таму се претвора во нови ѕвезди на годишно ниво, што е половина од масата на Млечниот Пат. НАСА објави и директни споредби на фотографии од истата галаксија од телескопите „Спицер“, „Хабл“ и „Џејмс Веб“, со цел да се нагласи колку е подобар новиот инструмент и колку нови сознанија научниците ќе добијат со проучување на деталниот инфрацрвен спектар.


Центарот на галаксијата Месиер 104 е супермасивна црна дупка со маса од околу 9 милијарди соларни маси, но таа е релативно „скротена“ и со мала осветленост. Полека привлекува маса од околината и испушта светла, но релативно мала струја на честички. Галаксијата содржи околу две илјади ѕвездени јата, таканаречени топчести јата со висока густина во кои старите ѕвезди се собираат под влијание на гравитацијата.

Фотографии од статијата во целосна резолуција може да се најдат овде.

Извор: bug.hr

Фото: YouTube screenshot