Научни откритија од 2024 година што ги поставуваат темелите за идните технологии

Кога ќе помислите на Алберт Ајнштајн, првото нешто што веројатно ви паѓа на ум е Теоријата на релативноста. Затоа многумина би можеле да бидат изненадени од фактот дека тој не ја добил Нобеловата награда за неговата работа на развојот на оваа теорија, туку добил Нобелова награда поради неговото откритие на фотоелектричниот ефект. Можеби не сте слушнале за овој ефект, но го гледате неговото влијание секој ден - тој е во основата на технологијата на соларните панели, дигиталните камери и снимките во медицината.

Голем дел од технологиите на кои се потпираме денес се резултат на помали откритија во науката и инженерството што се случиле години или децении претходно. Инженерите и научниците од целиот свет ги поместуваат границите и доаѓаат до нови откритија кои еден ден би можеле да создадат нова иднина. Еве некои откритија од 2024 година.

Чекор поблиску до ДНК-компјутерите

Уште во 90-тите години истражувачите ја разгледувале можноста за користење ДНК за пресметување, што теоретски би можело да донесе предности од перспектива на енергија, паралелна обработка и складирање податоци. На пример, грам ДНК може да складира околу 10 милиони часа видео. Практичен ДНК-компјутер не е на повидок, но оваа година имаше неколку интересни откритија кои би можеле да го забрзаат неговиот развој.

Во август, тим од Универзитетот „Џонс Хопкинс“ и Државниот универзитет во Северна Каролина објави труд во кој опишува што е во суштина првиот ДНК-компјутер од ваков вид, кој не само што може да пресметува, туку и да пристапува, додава и менува податоци. Истражувачите го користеле нивниот прототип за да решат едноставни проблеми во игри како шах и судоку.

И во октомври истражувачите од Универзитетот во Пекинг објавија труд во кој се опишува употребата на ДНК за складирање податоци во бинарен код, што го прави покомпатибилен со конвенционалните програмски јазици.


Во стриповите мрежата на Спајдермен е неверојатно разновидна супстанција. Може да се чува како течност, да се лепи за предмети и може да издржи тежок товар. Во октомври 2024 година истражувачите од Универзитетот „Тафтс“ развиле вистинска верзија на оваа супстанција. Тие го постигнале ова со екстракција на влакна од кожурци од свилена буба и додавање хемикалии. Така создале течност која почнува да се зацврстува при изложување на воздух. Супстанцијата може да се залепи за предмети и да држи 80 пати поголем товар од својата тежина. Следниот чекор е подобрување на силата на материјалот.

Производство на лекови во вселената

Во март оваа година калифорнискиот стартап „Варда спејс индустрис“ објави труд што покажува дека успешно го произвеле лекот за ХИВ, ритонавир, во мала, автоматизирана лабораторија во вселената. Тие, исто така, успешно го вратиле лекот назад на Земјата, што е огромен чекор во покажувањето дека лековите создадени во микрогравитацијата остануваат стабилни по враќањето на Земјата. Производството на лекови во орбитата овозможува подобра контрола над процесот на кристализација што е вообичаен во производството на лекови.

Мапирањето на овој клеточен процес би можело да доведе до нови терапии со лекови

Биле потребни десет години, но овој октомври научниците од Центарот за регулација на геномот во Барселона објавија мапа на човечкиот „сплицеозом“. Станува збор за дел од клетката што ја чита и менува ДНК за да создаде различни протеини. Повеќе од 90 отсто од човечките гени се изменети со овој механизам, кој се покажа како многу покомплициран отколку што се мислеше.

Ова мапирање на еден од најважните клеточни процеси е огромен чекор во развојот на нови лекови. Грешките на сплицеозомите се поврзани со широк спектар на болести, вклучувајќи невродегенеративни нарушувања како Паркинсонова болест, генетски нарушувања и повеќето видови тумори.

Вашата следна батерија за електричен автомобил може да биде направена од јаглен


Во декември истражувачите од Националната лабораторија „Оук Риџ“ нашле решение за тој потенцијален недостиг. Тие успеале да развијат два нови процеси со кои јагленот може да се претвори во графит. Еден процес го менува цврстиот јаглен преку електрохемиска реакција, додека другиот бара течна форма на јаглен што потоа се менува, исто така преку електрохемиска реакција. Во двата случаи потребна е помалку енергија отколку во конвенционалните методи, што ги прави потенцијално поевтини методи.

Едгар Лара-Курцио, водач на проектот, вели дека оваа иновација го покажува потенцијалот на јагленот во 21 век.

Извор: Forbes.n1info.hr
Фото: Freepik