Колку повеќе негативни вести гледаме, толку помалку се грижиме
Во ерата на интернетот желбата да се остане информиран за глобалните настани често има цена - нашето ментално здравје и моралните вредности. Денес, просечниот човек поминува преку шест часа онлајн, а најголем дел од тоа време го поминува на социјалните мрежи.
Бомбардирањето со негативни вести и стресни видеа споделени на социјалните медиуми предизвикува ефект на десензибилизација. Десензибилизацијата се опишува како намален емоционален, когнитивен или бихевиорален одговор на настани по повторена изложеност. Доказите покажуваат дека постојаното изложување на насилство доведува до десензибилизација на насилство кај некои поединци.
Едно американско истражување од 2023 година покажало дека постојаното читање наслови за неетичко однесување може да ги намали нашите чувства на гнев и суровоста во нашите морални процени. Студијата го испитувала ефектот на морално повторување, во кое постојаното изложување на содржина ги менува нашите морални судови. Учесниците биле изложени на наслови на лажни вести кои прикажуваат различни неправилности, во времетраење од половина месец. Учесниците ги оцениле насловите што ги виделе еднаш наспроти насловите што ги гледале повеќе пати. Луѓето ги оцениле насловите што ги виделе повеќе пати како помалку неетички во споредба со насловите што ги виделе само еднаш.
Зачудувачки, најголемиот пад се случил помеѓу првото и второто изложување на истиот наслов, што покажува дека само едно повторување на гледањето може да ги десензибилизира луѓето кон одреден престап.
Лиза Фазио, професорка по психологија и човечки развој на Универзитетот „Вандербилт“, изјавила дека ова откритие е важно затоа што зголемената свест за погрешно дело може да ги префрли нашите мисли за моралноста на чинот.
Друг истражувач вклучен во студијата, Даниел Ефрон, социјален психолог и професор по организациско однесување во Лондонската бизнис-школа, објаснил дека морално најсрамотната содржина има тенденција да биде највирална и го поттикнува ширењето на информациите на социјалните мрежи.
- Првпат кога ќе бидеме изложени на неправда, може да доживееме ненадеен гнев, кој поттикнува морално расудување. Сепак, следните неколку пати кога ќе се сретнеме со него, нашиот емоционален систем нема да биде многу возбуден од тоа - ова е ефектот на морално повторување. Кога погрешните постапки стануваат вирални, повеќе луѓе дознаваат за тоа, но секој човек се грижи малку помалку - вели тој.
Студијата посочува дека ефектот на морално повторување може да се појави поради ефектот на илузорната вистина, во кој постојаното изложување на наслови, предизвикува тие наслови да изгледаат повистинити. Кога настаните од вестите изгледаат повистинити, луѓето се мотивирани да ги осудуваат помалку строго затоа што не сакаат да веруваат дека живеат во свет каде што се случуваат овие ужасни работи.
Луѓето што се анксиозни или депресивни може да бидат поподложни на десензибилизација бидејќи веќе се склони да се фокусираат на негативни информации. Оваа повторлива изложеност на негативни вести може дополнително да ги влоши чувствата на анксиозност или депресија.
Што можеме да направиме во врска со ова?
И покрај предизвиците, ефектот на морално повторување е значително намален кога луѓето ги засноваат своите процени на разумот, а не на емоциите.
Извор: psychologytoday.com
Фото: Freepik