Земјите со најригорозни и најслаби мерки во борбата со коронавирусот

Истражувањето „Oxford Covid-19 Government Response Tracker“ спроведено од Универзитетот „Оксфорд“ ги рангира земјите според ригорозноста на мерките преземени од владите за справување со коронавирусот.

Така, максимални 100 бода имаат Хрватска, Србија, Словенија, Индија, Пакистан, Сирија, Виетнам, Шри Ланка, Тунис, Уганда, Јужноафриканската Република, Боцвана, Мадагаскар, Хондурас и Костарика.

Најмалку поени, 42,86 има Кина, земја каде што изби епидемијата, која имаше десетици, па и стотици милиони луѓе под некоја форма на карантин, но во меѓувреме наводно ја победи епидемијата и го укина карантинот, па се очекува и втор бран на епидемијата.

Рангирањето на земјите направено од „Оксфорд“ е прикажано и на картата на светот на неговата веб-страница.

Шведска имаше најблаги мерки пред една недела, сега ги има Кина

Секако, најпозната по благите заштитни мерки е Шведска, која навистина имаше најопуштени мерки во светот пред една недела, кога имаше 42,86 бода од можни 100. Во меѓувреме ги заостри поради драматичниот пораст на починати лица, па на 6 април имаше 52,38 бода.

Освен Шведска и Кина, благи мерки имаат Замбија (47,62), Гватемала (52,38), Романија (57,14) и Кенија (59,52), а релативно благи Боливија (61,9), Алжир (61,9), Монголија (61.9), Чад (66,67), Колумбија (66,67), Јапонија (66,67), Гана (66,67) и САД (66,67). За некои земји нема достапни податоци за заштитните мерки, а меѓу нив е и Македонија.

За сеопфатна процена на ефективноста на мерките треба да се почека крајот на пандемијата.

Жестоката полемика за тоа какви и колку драстични мерки треба да се преземат за да се запре пандемијата и бројот на жртвите да се донесе на минимум се води од нејзиниот почеток.

Секако, за сеопфатна евалуација на одредени национални стратегии ќе биде потребно да се почека крајот на пандемијата и да се спореди вкупниот број на заболени, хоспитализирани и мртви, релативно по број на жители. Застапниците на поблагите мерки истакнуваат дека е неопходно да се споредат економските штети што самите земји си ги нанеле преку различни стратегии, што е легитимен аргумент. Но, рано е да се прави  каква било процена на ефектите од економските последици бидејќи ниеден сериозен експерт не сака да направи конкретни прогнози.

Но, бидејќи веќе постојат податоци за бројот на заразени и починати, може да се направи прелиминарна споредба на јавната здравствена ефективност на различни национални стратегии.

Така, на пример, според веб-страницата „Worlmeters“, Шведска има 959 случаи на милион жители и 86 мртви на милион жители.

Ако се спореди шведскиот модел со тој на соседите што воведоа многу построги мерки, Данска, која уште од 18 март има високи и непроменети 80,95 бода, моментално има 1.066 случаи на милион жители, многу повеќе од Шведска, но 41 смртен случај на милион жители, што е двапати помалку од Шведска.

Норвешка, која има 95,24 бода по ригорозноста на мерките, стои подобро по бројот на смртни случаи од Данска. Оваа скандинавска земја има 1.147 случаи на милион жители и 20 мртви на милион жители.

Сепак, тоа не значи дека Шведска е најлоша во Европа или светот. Но, според бројот на починати на милион жители е осма во светот. Полоши од неа се Шпанија, Италија, Белгија, Франција, Холандија, Велика Британија, Швајцарија и Луксембург, сите земји со построги мерки. Сепак, Шведска има повисока стапка на смртност на милион луѓе отколку САД или Иран.

И покрај строгите мерки, Италија има 302 смртни случаи на милион жители, Шпанија 339, а Франција 187

Италија има високи 95,24 бода уште од 20 март. За жал, и покрај мерките, има 156.363 потврдени случаи и речиси 20.000 мртви. Тоа се 2.375 случаи на милион жители и 302 смртни случаи на милион жители. Секако, треба да се земе предвид дека Италија е европска земја која прва беше погодена од епидемијата, додека другите имаа повеќе време да се подготват.

Шпанија има еднаков број на бодови како Италија, 95,24. И покрај тоа, има над 160.000 потврдени случаи и над 17.000 мртви. Тоа се 959 случаи на милион жители и 339 починати на милиони жители - повеќе од Италија.


Земјите од регионот

Според веб-страницата „Worldometers“, Хрватска има 390 случаи на милион жители и 6 мртви на милион жители, според веб-страницата „Worldometers.info“.

На оваа веб-страница бројките за Македонија велат дека има 397 случаи на милион жители и 16 мртви на милион жители.

Србија има 415 случаи на милион жители и 9 мртви на милион жители.

Словенија има 580 случаи на милион жители и 25 смртни случаи на милион жители.

Се чини дека рестриктивните мерки сепак спасуваат животи

Ако се обидеме да подвлечеме линија и да го споредиме бројот на мртви на милион жители во земјите со најстроги мерки со оние во земјите со најблаги мерки, доаѓаме до следните бројки: просекот на 14 поени со највисоки бодови (100) е 6,8 смртни случаи на милион жители и 112,79 заразени на милион жители.

Од друга страна, просекот на 14 земји со најниски бодови (од 47,62 до 66,67) е 30,02 починати на милион жители и 314,15 заразени на милион жители, што е трипати повеќе од првата група.

И покрај факторите што ја комплицираат оваа комплексна и неблагодарна споредба, грубо може да се заклучи дека рестриктивните мерки навистина спасуваат животи.

Секако, да повториме уште еднаш, тоа не значи дека Шведска помина полошо или ќе помине полошо од Шпанија и Италија. Станува збор за споредба на просекот помеѓу група земји од врвот и од дното на оваа ранг-листа.

Треба да се има предвид и дека зборуваме исклучиво за досега познати јавноздравствени последици од поблаги или построги мерки. Сепак, ќе треба да помине време за да се процени економското влијание.

САД имаат релативно благи мерки и 50 смртни случаи на милион жители, Британија 118

Инаку, земјата со најмногу потврдени случаи во светот - САД имаат релативно благи мерки со само 66,67 бодови.

Бројот на случаи во САД веќе се искачи на половина милион или 1.611 случаи на милион жители. А бројот на мртви надмина 20.000, што на милион жители изнесува 62 - релативно помалку смртни случаи отколку во Шведска, а далеку повеќе од Хрватска, Србија или Словенија.

Јапонија има уште помалку бодови од САД, а има само 53 случаи на милион жители и 0,9 починати по иста стапка.

Велика Британија со 71,43 бод не е на ниту една екстремна страна, но интересно е тоа што пред три недели имала најблаги мерки во Европа (33,33 бода), поблаги и од Шведска која тогаш имаше 42,86 бода. Британската влада тогаш, како и шведската влада, водеше стратегија за стекнување колективен имунитет.

Со други зборови, имаше намера да избегне карантин и да ги остави помладите и поздравите да се заразат, да го пребродат Ковид-19 и да стекнат имунитет, со заштита на најзагрозената група - старите лица и хронично болните. Кога податоците и новите научни прогнози за стотици илјади починати им покажаа дека таквата стратегија е опасна и ќе доведе до колапс на здравството, премиерот Борис Џонсон, кој во меѓувреме се разболи, го промени планот.

Затоа сегашните податоци од Велика Британија треба да се гледаат како комбинација од двата пристапа, минатиот и сегашниот. Британија има 1.164 случаи на милион жители и 145 починати на милион жители, што е поголема смртност од САД, но помала од Шпанија, Италија, па дури и Франција.

Кина, која и покрај најголемиот карантин во светот немаше повеќе од 80 бода, има над 82.000 потврдени случаи и над 3.000 мртви - што е 57 случаи на милион жители и 2 починати на милион жители. Но, овие податоци треба да се земат со скептицизам, со оглед на сведочењата од Вухан дека бројот на починати е далеку поголем.

Освен тоа, повеќе од 43.000 луѓе во Кина беа тестирани и беа позитивни до крајот на февруари, но не се вклучени во официјалниот број од 80.000 случаи бидејќи Кина во тоа време не ги вбројуваше асимптоматските случаи. Ова би значело дека вистинскиот број на потврдени случаи во Кина е над 120.000.

Уште една земја на дното на листата е Романија со само 57,14 бода - има 327 случаи на милион жители и 16 мртви на милион жители.

На бројот на потврдени случаи значително влијае и бројот на тестирани