Достигнување кое се сметаше за невозможно - првпат во историјата ДНК може да се уредува. Една од целите е да се ослободиме од генетските болести.

Целиот овој концепт во геномската наука отвори сосема нов револуционерен начин за справување со вакви критични здравствени проблеми. Сега, овој концепт дава можност болестите што некогаш биле неизлечиви да може да се излечат.

Збирот на алатки познати како уредување на геном или уредување на гени им овозможува на истражувачите да ја променат ДНК на организмот. Овие технологии овозможуваат додавање, бришење или модификација на генетски материјал во одредени геномски региони. ДНК на една личност може да се промени преку генско уредување за да се поправат грешките што водат до болести.

„CRISPR-Cas9“, кратенка за протеин 9 поврзан со CRISPR, е добро познат пример како еден од пристапите што ги користат научниците за уредување на ДНК. Системот „CRISPR-Cas9“ е прилично попрецизен, поефикасен, побрз и поевтин од постојните техники за уредување на геномот.

Она што научниците сметаа дека никогаш нема да биде возможно, денес може да се користи за лекување на луѓето. Процесот на уредување на ДНК е комплициран. Со помош на молекуларни алатки, научниците можат да ја пронајдат ДНК на која ѝ треба прецизно сечење за да се изврши трансформацијата. Кога овие процеси ќе завршат, природната нишка на ДНК на човечкото тело се поправа, со што генетскиот код се менува.

Овој имунолошки одбранбен механизам е модифициран од истражувачите за да ја модифицира ДНК. Од друга страна, пак, уредувањето на ДНК звучи сосема нелегално во смисла дека може да предизвика многу луѓе да бидат измамени од научниците и лекарите, и покрај тоа што целта е да ги елиминира болестите.

Како може да се излекуваат генетските болести преку уредување на ДНК?

Превенцијата и терапијата на човечки болести се две области од висок интерес за уредување на геномот. За подобро разбирање на болестите, истражувачките институти во моментов користат уредување на геномот во животински модели и клетки. Безбедноста и ефикасноста на овој метод за човечка употреба сѐ уште се истражуваат од страна на научниците. Се истражуваат многу болести, вклучително и состојби со еден ген, како што се српеста анемија, хемофилија и цистична фиброза.

Дополнително, оваа метода дава потенцијал за лекување и спречување покомплицирани болести како ХИВ-инфекција, рак, срцеви заболувања и ментални нарушувања. Повеќето болести и здравствени компликации се генетски и научниците создаваат нешто што само може да ги избрише таквите компликации во човештвото.

Сепак, постојат прашања и грижи кои се покренати во врска со овој технолошки развој. Кога човечките геноми се уредуваат со помош на технологии како „CRISPR-Cas9“, се поставуваат етички прашања. Во многу држави уредувањето на геномот на герминативните клетки и ембрионот во моментов е забрането поради етички и безбедносни грижи. Целта е да се извлечат различни линии помеѓу потенцијалната злоупотреба во евгениката и генетската модификација.

Извор: Riazor.org
Фото: Freepik