Децата под пет години што живеат во конфликтни зони имаат 20 пати поголеми шанси да умрат од заболувања поврзани со небезбедна вода отколку од директно насилство како резултат на војната, откри УНИЦЕФ.
Анализирајќи ги податоците за смртноста од 16 земји што се соочуваат со долгорочен конфликт, вклучувајќи ги Авганистан, Сирија, Ирак и Јемен, агенцијата за деца на ОН исто така откри дека небезбедната вода, канализацијата и хигиената убиваат речиси трипати повеќе деца под 15 години отколку самата војна.
Извршниот директор на УНИЦЕФ, Хенриета Форе, рече дека наодите, објавени во извештај, истакнуваат дека потребата за пристап до безбедна вода и санитарни услови треба да се третира како човечко право, а не како привилегија.
- Намерните напади врз водата и санитацијата се напади врз ранливите деца. Реалноста е дека има повеќе деца што умираат од недостиг на пристап до безбедна вода отколку од куршуми. Водата е основното право. Таа е неопходност во животот - вели Форе.
Во извештајот се споредени податоците на Светската здравствена организација за „колективно насилство“ и „дијареалната болест“ од 2014 до 2016 година во Авганистан, Буркина Фасо, Камерун, Централна Африканска Република, Чад, Демократска Република Конго, Етиопија, Ирак, Либија, Мали, Мјанмар, Сомалија, Јужен Судан, Судан, Сирија и Јемен.
Дијареалната болест поврзана со небезбедна вода, канализација и хигиена, во просек годишно зафаќа 72.000 деца под пет години, додека директното насилство од војната во просек изнесува 3.400 лица, вели извештајот. Дијарејата убила повеќе деца под пет години во секоја од 16. земји. Помладите од 15 години имале поголема веројатност да умрат од болести поврзани со небезбедна вода насекаде освен во Либија, Ирак и во Сирија.
- Луѓето можат да избегаат или да се засолнат од куршумите или бомбите, но бараат вода по секоја цена - вели Омар Ел Хатаб, регионален шеф на УНИЦЕФ за вода, животна средина и санитација за Средниот Исток и Северна Африка.
- За жал, небезбедната вода, санитарните услови и хигиената го стигнуваат секоја домаќинство. Ако луѓето се жедни, тие ќе се напијат секаква вода. Во Јемен, на секои 10 минути умира едно дете од болести што можат да се спречат, а многу од овие причини како неисхранетост, колера, дијареја се поврзани со небезбедна вода, санитација и хигиена - додава тој.
Недостигот на пристап до соодветна вода и канализација повеќе ги погодува девојчињата од момчињата и ги прави ранливи на сексуално насилство додека полнат вода или користат тоалети, вели извештајот.
- Менувањето на природата на конфликтот значи дека водата, санитарните и хигиенските системи честопати се насочени како средство за напаѓање на цивили, што е во спротивност со Женевската конвенција - вели Сиан Вајт од Лондонската школа за хигиена и тропска медицина.
- Болниците и инфраструктурата за водоснабдување и канализација беа „надвор од границите“, а завојуваните страни ја почитуваа нивната вредност, но неодамнешните искуства покажуваат дека ова повеќе не е случај. Тие сè повеќе ги гледаат системите за вода и канализација како средство за војна што може да се искористи за да добијат моќ и да им се нанесе штета на цивилите - вели Вајт.
Фото: Vlad Sokhin/Unicef
Бомбардирањето на фабрика за производство на вода во Ходеида минатиот јули лиши повеќе од 1 милион луѓе од вода за пиење. Војната во Сирија исто така резултира со постојано оштетување на клучните води, канализацијата и електричната енергија откако започна конфликтот во 2011 година, со намерно исклучување, погодувајќи 2 милиона луѓе.
- Водата, канализацијата и хигиенските услуги никогаш не треба да бидат прекинат или да се политизираат: пристапот до безбедна вода е човеково право, а не привилегија - рече Ел Хатаб.
- Недискриминирачките напади врз услугите за вода и канализација мора да бидат запрени, а персоналот за снабдување со електрична енергија и работниците за
вода и канализација треба да имаат слободен пристап до објектите за поправки и одржување, независно од тоа каде се наоѓаат овие објекти - додаде Хатаб.