Покрај нив, заинтересирани за одобренија за користење радиофреквенции се и провајдерот Неотел, како и компанијата Битстрим мобиле, која треба да биде нов мобилен мрежен оператор за да се постигне дополнителна либерализација на мобилните комуникации во земјава.
Владата на некоја од следните седници треба да донесе информација за најниската висина на еднократниот надоместок, по што АЕК ќе ја продолжи целокупната постапка која би требало да заврши до крајот на оваа година.

- Веднаш по јавната расправа, АЕК, согласно член 33 од Законот за електронските комуникации, до Владата веќе доставила барање за согласност за најниска висина на еднократниот надоместок за користење радиофреквенции за 5Г. По добивањето на согласноста од страна на Владата, АЕК ќе може да распише јавен тендер со јавно наддавање за доделување на одобренија за користење на радиофреквенции за 5Г. Се очекува ова барање на АЕК за добивање согласност во најскоро време да биде ставено на дневен ред на седница на Влада. АЕК веднаш по добивањето на согласноста од страна на Владата ќе го распише јавниот тендер за 5Г, па може да се очекува дека ќе се исполнат 5Г-таргетите утврдени во Националниот оперативен бродбенд план - истакнаа од Министерството за информатичко општество и администрација, кое е надлежно за спроведување на НОБП.

Според АЕК, еднократниот надоместок што го платил секој од операторите при доделување одобренија за радиофреквенции за 3Г изнесувал 10 милиони евра, а за 4Г мрежата бил 10,3 милиони евра. Врз основа на овие цени и споредбената анализа со ЕУ-земјите, АЕК предлага најнискиот износ на еднократниот надоместок за 5Г за одобрение во опсегот 700 MHz да изнесува шест милиони евра, а за едно одобрение во опсегот од 3.Х GHz да изнесува три милиони евра. Операторот А1 Македонија направил споредбена анализа на еднократните надоместоци во држави од Европа каде што е спроведена постапка во опсегот од 700 MHz и од неа заклучил дека предложената вредност од страна на АЕК за најниската висина на еднократниот надоместок за радиофреквенции е највисока и е многу поголема од просекот во земјите на ЕУ. Тие предлагаат најнискиот надоместок во овој опсег да не надминува четири милиони евра, а во опсегот од 3.Х GHz да се наплаќа 2,6 милиони евра годишно.

 

Во согласност со Mетодологијата на Меѓународната унија за телекомуникации (ITU) за одредување на вредноста на спектарот, како еден од критериумите при одредување на пазарната вредност на спектарот може да се користи и цената од претходните аукции, соодветно индексирана. Поради тоа, Агенцијата при одредување на висината на еднократниот надоместок го користеше и овој критериум. 

Во следната табела (табела АЕК) е прикажана споредбена анализа на еднократните надоместоци во држави од Европа каде што е спроведена постапка за доделување одобренија за користење радиофреквенции во опсегот од 700 МHz земајќи ги предвид и бројот на население и куповната моќ на населението. Како средна вредност за надоместок/MHz/население/PPP се добива коефициент од 0,004078937 евра, при што за 20 МHz во Македонија се добива еднократен надоместок повисок од 6 милиони евра. Анализата на еднократните надоместоци во ЕУ за опсегот од 3.Х GHz покажува дека како средна вредност се добива коефициент од 0,000787235 евра, при што за 100 MHz во Македонија се добива еднократен надоместок малку поголем од три милиони евра, ако се изземат Германија и Италија од споредбата, објаснува АЕК во јавната расправа.

Операторите бараат во првите три до четири години од купување на 5Г-спектарот да не се зголемуваат вредностите на параметрите за квалитет во правилникот на јавните електронски комуникациски услуги.

До крајот на 2023 година најмалку еден град ќе биде покриен со 5Г-сигнал

Операторите што ќе добијат одобрение за користење радиофреквенции се должни, согласно Националниот оперативен бродбенд план, да обезбедат до крајот на 2023 година најмалку еден град да биде покриен со 5Г-сигнал, а до крајот на 2025 година, главните коридори согласно Договорот за основање транспортна заедница на основната и сеопфатна патна мрежа во државата да бидат покриени со непрекинат 5Г-сигнал. До крајот на 2027 година сите градови во државата да бидат покриени со непрекинат 5Г-сигнал, а до крајот на 2029 година секој граѓанин да има можност за пристап до интернет преку 5Г со минимална брзина на пристап до интернет од најмалку 100 Mbps.

5Г ќе употребува радиобранови со нејонизирачко зрачење

Во јавноста се појавија сомнежи и стравувања за штетноста на новата 5Г-технологија и нејзината поврзаност со коронавирусот иако многу докажани експерти постојано објаснуваат дека зрачењето воопшто не влијае врз здравјето на луѓето. АЕК кон крајот на 2019 година спроведе мерење на нејонизирачко зрачење на неколку локации од 5Г тест-мрежата на Македонски телеком, за која беше издадено привремено одобрение за опсегот 3,6-3,7 MHz.

- Мерењето е спроведено во сценарио на максимална израчена енергија и резултатите покажуваат дека од максимално дозволеното ниво според меѓународната комисија за заштита од нејонизирачко зрачење, кумулативното зрачење изнесува 14,9 проценти. Во овој процент зрачењето од 5Г учествува со само 32 проценти за разлика од зрачењето што потекнува од 4Г, кое учествува со 49 проценти. Бидејќи мерењето е спроведено во најлошо можно сценарио за 5Г, за очекување е тоа да учествува со уште помал процент во реални услови - соопштија од АЕК по тестирањата во 2019 г.

Споредба на операторот А1

5Г-мрежата ќе употребува радиобранови во одредени фреквенции слични на оние што се користат за 4Г-мобилните мрежи и тие емитуваат нејонизирачко зрачење кое е помалку штетно од јонизирачкото.