„Rösti ditch” и „Polenta ditch” е сега начинот на кој Швајцарците се осврнуваат на јазичните граници, каде што германскиот, францускиот и италијанскиот престануваат да бидат главни јазици. Но, реалноста не е толку јасна. Културната сцена на земјата е јазично испреплетена и постојано се менува.
Овие два изрази одлично ја опишуваат културната граница помеѓу деловите во Швајцарија каде што се зборува германски и деловите каде што се зборува француски.
- Економската имиграција во Швајцарија има големо влијание врз тоа кои јазици се зборуваат - вели Рената Кореј од Институтот за мултијазичност на Универзитетот во Фрибург.
Швајцарија има четири национални јазици: германски (го зборува околу 63 отсто од населението), француски (23 отсто), италијански (8 отсто) и реторомански јазик (0,5 отсто). Ретороманскиот не е официјален јазик освен во кантонот Граубинден. Има благ пораст на францускиот и англискиот јазик и мало намалување на германскиот јазик во последните години.
Фото: Unsplash
Ова не значи дека сите Швајцарци постојано се движат помеѓу неколку јазици, иако повеќето од нив редовно користат повеќе од еден јазик дома или на работа. Истражување од владата од 2014 година разгледало Швајцарци на возраст од 15 или повеќе години и открило дека луѓето имаат поголема веројатност да користат повеќе од еден јазик на дневна основа ако имале универзитетско образование (76 отсто), оние на возраст од 15 до 24 години (79 отсто) и оние што имале работа (72 отсто). Дополнително, 84 отсто од имигрантите и нивните потомци биле мултијазични.
Политички чувствителна тема е кога да се почне со предавање на англиски јазик на швајцарските ученици. Многу ученици и родители претпочитаат англиски да се предава пред друг национален јазик, тврдејќи дека англискиот јазик е покорисен. Други се загрижени за ефектите што може да ги има врз националната кохезија.
Што и да се случи во училиштата, сè повеќе и повеќе се слуша англиски низ
Швајцарија, не само поради зголемената имиграција од англофонските земји, туку и затоа што сè повеќе се користи како мост меѓу Швајцарците од различни јазични региони.
А англискиот е далеку од единствениот ненационален јазик што може да се слушне во Швајцарија - тука некаде се и португалскиот и албанскиот. Дали миграцијата е одговорна за падот на процентот на луѓе што ги зборуваат националните јазици како прв јазик? И да и не.
Една очигледна област каде што недоразбирањето може да има сериозни последици е политиката. Како властите обезбедуваат парламентарците да се на истата страница и да знаат за што гласаат? Во Домот на претставниците (каде што германските говорители мораат да одржуваат говори на германски) одговорот е истовремено толкување.
Извор:
Swissinfo.ch