X
 11.05.2023 Наука

Научници сакаат да создадат вештачка поларна светлина

Поларната светлина е еден од највозбудливите феномени во природата. Со милениуми инспирира приказни за богови и митологија и го воодушевува човештвото со својата убавина.

Но, сега научниците сакаат да создадат свои синтетички небесни светла.

Пред неколку недели беше лансирана ракета од Шведска која достигна височина од 240 километри и испушти бариум во горната атмосфера, создавајќи прекрасен зелен облак, исто како вистинска аурора.

Но, целта не беше да се ресоздаде убавината на природата или да се забавува јавноста. Наместо тоа, овие експерименти се клучен чекор во заштитата на една од најважните инфраструктури на човештвото.

Да почнеме од почеток. Што е точно поларната светлина? Сè започнува со Сонцето. Оваа џиновска топка од прегреан водород и хелиум исфрла огромни количества наелектризирани честички со висока енергија во вселената, што ние го нарекуваме сончев ветер. Овој порој од честички е многу помоќен отколку што мислите бидејќи со текот на годините ја одзема атмосферата на Марс, оставајќи ја планетата целосно мртва. За среќа, Земјата има магнетно поле, кое го одвраќа сончевиот ветер и ја одржува нашата атмосфера безбедна.

Но, некои од овие честички ги следат магнетните линии на ова поле и се пренесуваат кон Северниот и Јужниот Пол. Овие честички потоа се судираат со гасови како азот и кислород во горната атмосфера, давајќи им енергија. Овие честички не ја сакаат оваа зголемена енергетска состојба и затоа ја ослободуваат енергијата како светлина. Азотот емитира прекрасна зелена светлина, додека кислородот емитира пурпурно-розова светлина, давајќи ни ја убавината со двојна боја на северната светлина.

Сето ова звучи многу пријатно, но сончевите ветрови можат да бидат смртоносни. Сончевите бури предизвикуваат драстично зголемување на нивото на сончевиот ветер, што може да стане толку интензивно што може да предизвика исфрлање на коронална маса, фрлајќи голема количина наелектризирани честички во вселената. Проблемот со ова е што овие наелектризирани честички можат да убијат сателити или дури и да ја отстранат копнената инфраструктура.

За среќа, короналните масовни исфрлања лесно се забележуваат, така што сега сме многу подобро подготвени да се одбраниме од нив. Затоа научниците треба да ги разберат временските услови во вселената за да предвидат кога, каде и колку моќни ќе бидат овие геомагнетни бури. На тој начин тие можат да ги информираат сателитските оператори кога да ги стават своите уреди на подготвеност за да им помогнат да ги надминат овие неповолни услови. Има само еден проблем: не можеме да го видиме магнетното поле, па затоа е голем предизвик да се соберат податоци за да се помогнат овие предвидувања.

Но, бидејќи поларната светлина е директен резултат на соларни ветрови и геомагнетни бури, научниците можат да ги проучуваат за да соберат податоци за времето во вселената. Но, тие треба да направат некои толкувања бидејќи може да биде прилично тешко да се открие каква е формата, големината и интензитетот на аурора бореалис и што значи тоа за временските услови во вселената.

Ова е местото каде што доаѓаат овие вештачки северни светла. Кога оваа шведска ракета испушти бариум во горната атмосфера, таа спонтано согоруваше на сличен начин како натриумот што реагираше со вода. И кога бариумот согорува, произведува зелен пламен. Ова создаде џиновски зелен облак во горниот дел од атмосферата. Ова потоа се користело за калибрирање на дигитални инструменти и камери на земја. Овие инструменти и камери потоа може да се користат за попрецизно набљудување на аурора бореалис и да им помогнат на научниците да го предвидат времето во вселената.

Извор: Medium.com
Фото: Freepik
Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука