Неодамнешно истражување спроведено во Шпанија ги истражуваше асоцијациите помеѓу особините на личноста засновани на теоријата на Ајзенк и особините на темната тријада. Резултатите покажаа дека нарцизмот и макијавелизмот се поврзани со невротичност и екстраверзија, додека психопатијата е поврзана со психотичност. Овие асоцијации сугерираат дека индивидуите со повисоки црти на темната тријада не ги сокриле целосно овие карактеристики кога одговарале на истражувањето.

Во 40-тите години британскиот психолог Ханс Јирген Ајзенк предложил теорија која ја опишува човечката личност преку три широки димензии: екстроверзија, невротичност и психотизам. Екстроверзијата мери колку личноста е дружељубива и енергична, со високи оцени што укажуваат на претпочитање социјални интеракции. Невротизмот ја проценува емоционалната нестабилност и подложноста на вознемиреност, со високи оцени поврзани со анксиозност и нерасположение. Психотизмот вклучува особини како агресивност, импулсивност и недостиг на емпатија, со високи оцени што укажуваат на асоцијално однесување.

Се смета дека димензиите на Ајзенк имаат биолошка основа, под влијание на генетиката и централниот нервен систем. Неговиот модел нагласува дека особините на личноста се релативно стабилни со текот на времето и можат да предвидат однесување во различни ситуации. Се смета за претходник на современите теории за личноста.

Авторот на истражувањето Мануел Галан и неговите колеги имаа цел да ги истражат врските помеѓу особините на личноста на Ајзенк и темната тријада, модерен модел на личност. Темната тријада се состои од нарцизам, макијавелизам и психопатија. Нарцизмот вклучува грандиозност и потреба за восхит, макијавелизмот се карактеризира со манипулација и измама, а психопатијата вклучува импулсивност и недостиг на емпатија.

И покрај тоа што се различни модели, постои преклопување помеѓу цртите на темната тријада и димензиите на Ајзенк. Поважно, манипулативната и измамничка природа на темната тријада сугерира дека поединците со високи нивоа на овие особини може да се обидат да ги сокријат во процените за себе, што ќе доведе до потенцијално погрешно мерење. Ова би можело да ги прикрие асоцијациите помеѓу темната тријада и особините на Ајзенк.

Во истражувањето учествувале 2.385 возрасни лица, главно Шпанци (85 отсто) или Јужноамериканци. Од учесниците, 1.727 биле жени, со просечна возраст од 29 години. 62 отсто завршиле универзитетски студии. Учесниците ги завршиле процените за особините на темната тријада и особините на личноста на Ајзенк.

Резултатите покажале дека постарите индивидуи покажале поголема емоционална стабилност (понизок невротизам), помал психотизам, пониска искреност и пониски нивоа на сите црти на темната тријада. Поединците кои имале повисоки поени во невротичност имале малку повисоки нивоа на макијавелизам и нарцизам. Поекстровертните поединци покажале повисок нарцизам и малку пониска психопатија.

Како што се очекувало, поединците со повисок психотизам имале повисоки нивоа на сите три особини на темната тријада. Дополнително, оние со повисоки нивоа на особини на темната тријада постигнале повисоки резултати на процените на искреноста.

- Со оглед на измамничката и манипулативна природа на темната тријада, овие резултати би имплицирале дека овие особини би можеле да бидат погрешно измерени во некои контексти. Меѓутоа, во услови на истражување, оние луѓе што имаат повисоки резултати за особините на темната тријада не кријат однесувања кои имаат тенденција да бидат социјално непожелни, што имплицира одреден степен на искреност во нивните одговори - заклучија авторите на истражувањето.

Извор: Psypost.org
Фото: Freepik