Јужна Кореја успеа да го зголеми рециклирањето на отпадот од храна од 2 отсто на 95 отсто.
Чунг Сан-хи ги крши лушпите од јајца, ги суши, ги чува oстатоците од кафето и ги одделува во малечки парчиња. Подоцна таа ќе ги закопа во својот двор.
Чунг е една од многуте што почнуваат да се занимаваат со урбано земјоделство, и тоа не само за да одгледува сопствен зеленчук, туку и за да практикува намалување на отпадот од храна.
- Намалувањето на отпадот од храна и движењето за урбано земјоделство се доста поврзани - вели таа.
Нејзините нови навики се одраз на промената во густо населениот главен град на Јужна Кореја, каде што владините кампањи и движењата драматично го трансформираа начинот на кој луѓето се справуваат со остатоците од храната.
Иако некогаш бил град преполн со депонии со лош мирис, сега Сеул оперира со една од најригорозните програми за рециклирање на отпадот од храна во светот. Резултатите се импресивни.
Во 2005 година јужнокорејската влада го забрани испраќањето на храната во депониите, а во 2014 година забрани фрлање „сок од ѓубрето“ (остатокот од вода исцедена од отпадот од храната) во морето. Денес, неверојатни 95 отсто од отпадот од храната се рециклирани - неверојатен скок од помалку од 2 отсто во 1995 година.
Фото: Max S. Kim
Уште од 2013 година во Јужна Кореја постои закон со кој жителите се обврзани да ги ставаат остатоците од храната во биоразградливи кеси, кои чинат околу 6 долари месечно. Со нивното купување жителите ефективно плаќаат данок за нивниот отпад од храната. Во Сеул овој данок покрива речиси 60 отсто од цената за собирање и процесирање на отпадот од храната.
Едноставно, но брилијантно: не само што нуди стимулации за намалување на отпадот, туку и ве тера да се соочите со него.
- Ме натера да го намалам фрлањето на храна, а фрлав многу. Не само од економски причини, туку и визуелно те прави свесен за тоа колку отпад произведуваш - вели Чунг.
Оваа шема „плати како што произведуваш отпад“ била неопходна.
- За разлика од земјите каде што оброците содржат само една чинија, јужнокорејската култура на храна е центрирана околу банхан (различни јадења што ги придружуваат оброците), така што се создаваат многу остатоци од храна - изјави Ким Михва, претседател на движењето за нула отпад од храната. Во доцните деведесетти години зголемениот животен стандард, зголемениот апетит за јадење надвор и порастот на луѓето што живеат сами поттикна постојан пораст на отпадот од храна. Во поголемите урбани области, како Сеул, депониите веќе достигнале врв.
- Отпадот не се намалуваше, така што ѝ укажавме на владата дека е потребно радикално решение. Не само што Јужна Кореја има мала копнена маса, туку и растечката јавна свест за животната средина направи невозможно да се додадат повеќе депонии и погони за преработка - вели Ким.
Некои окрузи во Сеул користат повисока технологија за отпадот од храната. Во станбените комплекси постојат големи садови опремени со мерни скали и читач на радиофреквенциска идентификација, па жителите можат да го депонираат својот отпад директно без потреба од кеси. Машината го пресметува данокот со мерење на износот, а жителите плаќаат со картичка што ја поставуваат на скенерот.
- Во текот на последните шест години намаливме околу 47.000 тони отпад од храна. Претпоставуваме дека тоа е затоа што луѓето не сакаат да плаќаат многу пари за отпадот од храната, со оглед на тоа што цената се зголемува со тежината - вели Ли Канг-со, шеф на програмата за рециклирање на храната од округот Сонга во Сеул.
Сеул е во процес на обезбедување дека целиот отпад од храната на крајот ќе стане ресурс, како што е ѓубриво за одгледување храна. Градот се справува со околу 60 отсто од отпадот од храна, додека приватните изведувачи се справуваат со останатиот дел. Откако ќе се собере, отпадот се испраќа до погони за преработка. Преработката се претвора во храна за животни или ѓубриво. Во меѓувреме, течностите исцедени од отпадот се ферментираат во биогас или биомасло, што може да се користи како гориво за индустриски апарати.
Машините каде што се мерат остатоците од храна и се плаќа данокот/Фото: Max S. Kim
Навлегувајќи во урбаниот земјоделски бум, градот неодамна ги објави плановите за снабдување на голем број станбени комплекси со процесори за отпад од големи размери за да создаде ѓубриво за нивните градини.
- Мислам дека луѓето треба да сфатат дека фрлената храна не е „ѓубре“, туку храна што не можеле да ја изедат. Само со овој став може да функционираат овие политики за ресурси - вели Ли.
И покрај успехот на програмата, потребата да се продолжи со намалување на отпадот од храна продолжува и понатаму. Центрите за преработка на отпадот од храната во Сеул неодамна објавија големи количини суви ѓубрива, што индицира дека и понатаму се создава многу отпад од храната.
Додека владата објави законска регулатива за квалификација на ѓубривото за отпадоци од
храна како органско, за да ги прошири своите потреби, експертите, владините службеници и активисти ја истакнуваат потребата од повеќе фундаментални мерки што го намалуваат отпадот од храна.
- Постои граница за тоа колку отпадно ѓубриво може да се користи. Ова значи дека мора да се променат нашите навики за јадење - вели Ким.