Дали некогаш сте имале чудно чувство дека веќе сте ја доживеале истата ситуација, иако тоа е невозможно?
Понекогаш дури може да изгледа како да преживувате нешто што веќе се случило. Овој феномен, познат како дежа ви, долго време ги збунува филозофите, невролозите и писателите.
Во доцниот 19 век почнале да се појавуваат многу теории за тоа што може да предизвика дежа ви, што на француски значи „веќе видено“.
Луѓето мислеле дека тоа може да потекнува од ментална дисфункција или можеби некој вид мозочен проблем. Но, темата неодамна дојде до областа на науката.
На почетокот од овој милениум научникот Алан Браун одлучил да анализира сè што пишувале истражувачите за дежа ви до тој момент. Голем дел од она што можел да го најде било паранормално, поврзано со натприродното - работи како минати животи или психички способности. Но, тој открил и студии што ги испитувале обичните луѓе за нивните дежа ви искуства.
Од сите овие трудови, Браун успеал да собере некои основни откритија за феноменот. На пример, тој открил дека околу две третини од луѓето доживуваат дежа ви во одреден момент од нивниот живот. Тој открил дека најчестиот поттик за дежа ви е сцена или место, а следниот најчест предизвикувач е разговорот. Исто така, известил и за медицинската литература за можната врска помеѓу дежа ви и некои видови напади на мозокот.
Неговата рецензија ја донела темата за дежа ви во доменот на помејнстрим науката бидејќи се појавила во научно списание што обично го читаат когнитивните научници, но и во книга наменета за научниците. Неговата работа послужила како катализатор за научниците да почнат да смислуваат експерименти за истражување на овој феномен.
Основната причина за доживувањето на дежа ви може да биде тоа што распоредот на сцената, вклучувајќи го и поставувањето на мебелот и одредени предмети во просторот, го има истиот распоред како друга сцена што сте ја доживеале во минатото.
Дежа ви е поверојатно да се појави кога луѓето биле во сцена која го содржи истиот распоред на елементи како претходната сцена што ја виделе, но не се сеќавале.
Ова истражување посочува дека еден од факторите што придонесува за дежа ви може да биде просторната сличност на нова сцена со меморијата што моментално не може свесно да се потсети.
Сепак, тоа не значи дека просторната сличност е единствената причина за дежа ви. Многу фактори можат да придонесат за она што ја прави сцената или ситуацијата позната. Во тек е понатамошно истражување за да се испитаат дополнителни можни фактори кои се во игра во овој мистериозен феномен.
Извор:
Svijetkulture.com
Фото: Freepik