Животот во несигурни времиња често го покажува најлошото кај луѓето. Хуманоста е сè помалку присутна во општеството, а заедницата во која живееме не ја задоволува човековата потреба за почит, припадност и правда. Кои се квалитетите на човештвото и зошто се чини дека сме ги изгубиле? Марија Граниќ, магистер по психологија, објаснува зошто се губи хуманоста кај луѓето.

Слика за себе - социјална психологија

Социјалната психологија се обидува на различни начини да опише како нашите сопствени очекувања, како и очекувањата на другите луѓе, влијаат врз нашето однесување и постапките кон другите луѓе. Имено, ако на луѓето им се даде можност да ја искриват сликата за светот за да ја зачуваат добрата слика за себе, наспроти можноста да одржат правилна претстава за светот, тие најчесто ќе ја изберат првата опција. Факт е дека луѓето ја искривуваат нивната интерпретација на реалноста за да мислат подобро за себе.

Денес, многу е важно да оставите добар впечаток, да се претставите совршено и да изгледате идеално. Доколку тоа не е можно во реални услови, поединецот прибегнува кон алтернативни методи, односно градење на сопствената личност на социјалните мрежи преку кои е многу лесно да се манипулира со мислењата на другите луѓе, како и со сопственото мислење. Кога ни недостига идеалот - депресивни сме. Кога ни недостига она што се очекува - вознемирени сме.

Просоцијалното однесување - клучот за хуманоста

Просоцијалното однесување се дефинира како доброволно однесување чија главна цел е да им се помогне на другите преку вербална или физичка поддршка. Главна карактеристика на овој тип на однесување се позитивните последици кои најчесто се резултат на дејствија како што се помагање на личност која има потреба, сочувство, соработка со другите, добрина кон другите, пожртвуваност итн. Просоцијалното однесување е насочено кон другите луѓе, што исто така значи дека во неговата основа најважна карактеристика е алтруизмот.

Да се ​​разбере друга личност, ситуацијата во која се наоѓа и ситуацијата во која е потребна помош - не е воопшто лесно. Живеењето во егоцентрични кругови, ризикот од развивање нарцисоидно однесување на социјалните мрежи и постојаното прибегнување кон возбудливи задоволства за да се импресионираат другите создава сосема спротивен модел на однесување од просоцијалното. Сепак, не можеме да кажеме дека оваа социјална состојба е неочекувана по социјална изолација и недостиг на вистинска интеракција.

Што ја ограничува хуманоста денес?

Неограниченото количество на информации со кои секојдневно сме бомбардирани нè наведува на брзо донесување заклучоци и брзо реагирање за да не пропуштиме нешто или да успееме да го складираме во сопствените ментални шеми. Во таков свет немаме доволно време за другите, жртвувањето за повисока цел не е претерано популарно, а хедонистичкиот пристап кон секојдневниот живот се издвојува како грижа за себе. Понатаму, постојат суптилни внатрешни и надворешни ограничувања на човековата мисла и однесување.


Едно од главните ограничувања е стравот, кој го инхибира човечкото однесување освен ако не се обидеме да го надминеме. Особено е важно да се спомене стравот од ранливост бидејќи секоја емотивна поврзаност со другите е потенцијален ризик да бидете повредени. Иако секој од нас е ранлив, слаб и несовршен, сепак сето горенаведено се смета за непожелно и нешто што треба да се покрие што е можно подобро.

Големото ограничување секако доаѓа од премногу информации, а особено од премногу негативни информации. Припишувањето негативни етикети на другите и навредувањето никогаш немало поголема (виртуелна) публика. Честопати сопственото незадоволство го проектираме на другите и се заштитуваме со ставање различни маски. Голем дел од нашето незадоволство е поттикнато од нашето нарушување на основната човечност.

Како да се зголеми хуманоста?

Хуманоста може да се поттикнува и гради во пошироката и потесна заедница, но прво мораме да тргнеме од себе за да можеме да ги охрабриме и другите. Жртвувањето за поголемо добро, подобрувањето и заштитата на благосостојбата на социјално ранливите групи, почитувањето и вреднувањето на секој човек без оглед на тоа колку се различни нашите ставови, и секојдневните мали дела на добрина и сочувство – се клучни за зголемување на хуманоста во општеството.

Прифаќањето на сопствената ранливост и слабост и нудење поддршка и охрабрување на оние на кои им е потребно се првите чекори кон намалување на многубројните ограничувања на човештвото. Пред да судите и етикетирате, девалвирате и отфрлате - размислете за себе и за своите постапки. Имајте на ум дека со добри дела градиме подобра иднина за оние што ќе останат на овој свет, но уште поважно - градиме подобра сегашност и соживот во мир, поддршка и сочувство.

Извор: Kreni Zdravo
Насловна фотографија: Pixabay