Плинските печки (шпорети) се одговорни за смртта на речиси 40 илјади Европејци годишно. Овој заклучок произлезе од студија спроведена во домаќинства низ Европската Унија и Обединетото Кралство. Печките испуштаат штетни гасови кои се поврзани со болести на срцето и на белите дробови, но експертите предупредуваат дека луѓето не се доволно свесни за опасноста од нивната употреба.

Според студијата, готвењето на гас го скратува животот на човекот за речиси две години. Обемот на проблемот е многу поголем отколку што се мислеше, вели водечкиот автор на студијата - Хуана Марија Делгадо-Саборит, која раководи со Истражувачката лабораторија за здравјето на животната средина при Универзитетот „Хауме 1“ во Шпанија. Истражувачите наведуваат дека ги зеле предвид само здравствените ефекти на азот диоксидот, додека податоците за други гасови, како јаглерод моноксид и бензен, биле испуштени.

- Далечната 1978 година првпат дознавме дека загадувањето со азот диоксид е многукратно поголемо во кујните кои користат шпорети на гас во споредба со електричните, но дури сега успеавме да дадеме конкретни податоци за влијанието врз животниот век на човекот - истакнала Делгадо-Саборит.

Пресметката на ЕУ бара секое трето домаќинство да користи шпорет на гас. Во Обединетото Кралство ова се однесува на 54 отсто, а во Италија, Холандија, Романија и Унгарија на повеќе од 60 отсто од домаќинствата. Печките согоруваат фосилни гасови и испуштаат штетни материи, кои предизвикуваат воспаление на респираторниот тракт.

Извештајот, кој бил поддржан од Европската фондација за климата, се базира на минатогодишното истражување кое го мери квалитетот на воздухот во домовите за да открие до кој степен готвењето на гас го зголемува загадувањето во затворените простории. Ова им овозможило на научниците од Универзитетот „Хауме 1“ и Универзитетот во Валенсија да го утврдат односот на загаденоста на воздухот внатре и надвор за време на готвењето и да ја мапираат изложеноста на азот диоксид во затворен простор. Тие потоа примениле стапки на ризик од болести, добиени од студии за загадување на отворено со азот диоксид, за да го пресметаат бројот на изгубени животи.

- Главното прашање е дали процената на ризикот и стапката на смртност за азот диоксид од сообраќајот може да се примени на концентрациите што се испуштаат при готвењето со гас, но тоа секако е претпоставка што треба да се процени - истакнал Штефен Лофт, експерт за аерозагадување од Универзитетот во Копенхаген кој не учествувал во истражувањето.

Резултатите се во согласност со студијата спроведена во САД во мај, која покажала дека печките со гас и пропан предизвикуваат до 19.000 смртни случаи секоја година. Во октомври ЕУ ги заостри правилата за квалитетот на воздухот на отворено, но не постави стандарди за квалитетот на воздухот во затворените простории. Европската асоцијација за јавно здравје (ЕПХА) ги повика креаторите на политиките постепено да ги исфрлат шпоретите на гас со поставување ограничувања на емисијата на штетни гасови.

Извор: vecernji.hr

Фото: Freepik