На Исланд постои изреката „Пета редаст“, која се смета за неофицијално мото на нацијата, а во слободен превод значи „На крајот сè ќе успее“.
На Исланѓаните не им се непознати вулканските ерупции, но овогодишните се случуваат многу поблиску до нивните домови. На прашањето дали Исланѓаните паничат кога станува збор за вулканските ерупции, одговорот е не. Причината за тоа е исландскиот поглед на мајката природа и нивниот живот на расцепот на две тектонски плочи покрај 32 активни вулкани кои еруптираат на секои 3 до 6 години.
- Замислете пред 500 години да сте биле земјоделец на Исланд. Никогаш не сте знаеле кога ќе има бура. Не сте знаеле кога ќе еруптира вулкан и ќе истури пепел врз вашата земја. Постоела голема неизвесност. Мислам дека тоа доста влијаело врз менталитетот на исландскиот народ - вели Рагнихулдур Агустсдотир, основач на едукативното лава-шоу на Исланд.
Исланѓаните преживеале доста вакви природни несигурности во текот на илјада и повеќе години живот на островот. Не само што успеале да живеат покрај вулканите, туку и ги искористиле, искористувајќи ја геотермалната енергија на вулканите за загревање на домовите, обезбедување електрична енергија, па дури и печење леб. Така, Исланд стана најголемиот производител на зелена енергија по глава на жител во светот.
Вулканот Фаградалсфјал е она што тие го нарекуваат „туристичка ерупција“. Ефузивните пукнатини (оние што не се експлозивни) создаваат бавен и стабилен проток на лава од пукнатините на површината на земјата, што го олеснува набљудувањето од безбедно растојание без да се грижите за ненадејни, насилни експлозии. Така, на 28 март 2021 година, според агенцијата „Исланд туризам“, беа забележани рекордни 6.032 посетители на местото на ерупција во Гелдингадалир.
Што се промени?
Исланд има 8 вулкански ерупции од декември 2023 година, кога се отвори нова пукнатина на приближно 3 километри од рибарското село Гриндавик (чии 4.000 жители беа евакуирани минатиот месец).
За разлика од претходните ерупции, локацијата Гринадвик остана затворена за јавноста поради загриженост за безбедноста. Во јануари три од домовите во градот беа зафатени од лава. Во февруари научниците забележаа проток на магма со рекордна брзина од 7.400 кубни метри во секунда - околу стопати побрзо од Фаградалсфјал.
Сината лагуна, која се наоѓа на само неколку километри од местото на ерупција во Гриндавик, е затворена од декември 2023 година.
Сината лагуна беше затворена два месеца оваа зима, а стотици гости и персоналот беа евакуирани поради ерупции во март и мај (локацијата повторно беше отворена на 14 јуни). Исто така, ерупцијата претставува ризик за инфраструктурата, вклучувајќи ги блиските пристапни патишта, цевководот за топла вода и електраните.
Најновата вулканска ерупција почна на 29 мај и траеше 24 дена, формирајќи го најголемото поле со лава досега. Опасните области околу активните пукнатини се затворени поради ризиците од непредвидлив проток на лава, токсичен гас, земјотреси и дупки.
Ако планирате да го посетите Исланд, треба да знаете како да се справите со вулканската непредвидливост.
Но, надвор од затворените области, Исланд останува целосно безбеден за туристите сѐ додека ги следите локалните упатства.
Извор:
Cntravel.com
Фото: Freepik