Емоционалниот глад не е условен од физиолошките и биолошките потреби на организмот, па се јавува дури и кога стомакот е полн. Изненадувачки е, придружен со прејадување и на крајот од оброкот - чувство на вина. Оваа состојба може да се појави кај сите луѓе, а често неуспешните врски се „лекуваат“ со сладолед или чоколадо. Проблемот е кога емоционалниот глад станува чест и почнува да влијае врз нашата телесна тежина и нашата самодоверба, расположение и живот.
Што е емоционален глад?
Храната е дел од културата, начин на живот, па човекот не јаде само кога е гладен, туку и ужива во храната за време на прославите во друштво со блиски луѓе. Храната понекогаш е и начин да се ослободите од насобраниот стрес, а на неа се гледа како на награда за некое достигнување. Емоционалниот глад е поттикнат од чувството на незадоволство, па човекот обично консумира масни или слатки оброци и наместо да се чувствува подобро на крајот, се чувствува полошо.
Лесно можеме да го откриеме овој проблем ако одговориме со „да“ или „не“ на неколку прашања:
-Дали јадам повеќе кога сум под стрес?
-Дали јадам и кога не сум гладен?
-Дали јадам оброк за да ги ублажам чувствата на тага, досада, анксиозност?
-Дали се наградувам со храна?
-Дали се чувствувам безбедно за време на оброците?
-Ако одговорите на повеќето прашања со „да“, најверојатно страдате од овој проблем.
Разликата помеѓу физичкиот и емоционалниот глад
Важно е да знаете дека постои разлика помеѓу емоционалниот и физичкиот глад. Луѓето често не прават разлика помеѓу вистинскиот физички глад и емоционалниот. Ако нагонот за храна е предизвикан од некое емоционално незадоволство, гладот се појавува одеднаш, додека биолошкиот глад постепено се развива. Кога сме вистински гладни, желбата за храна не се доживува како итна потреба, освен ако не зборуваме за екстремни ситуации.
Емоционалниот глад се манифестира како желба за специфична утешителна храна, како што се чипс, чоколадо, пица, сладолед, торта. Од друга страна, човек кој е вистински гладен нема да избира многу и ќе консумира боранија, зелка, грав, грашок, морков. Емоционално гладните луѓе генерално сакаат брза храна со многу сол, масти и шеќер. Често се случува механички да изедат голема вреќа чипс и да не внимаваат на количината на консумирана храна.
Емоционалниот глад е бескраен и не може да се задоволи со полн стомак. На крајот од оброкот се јавува чувство на вина, што е невозможно ако човек изеде оброк бидејќи е навистина гладен.
Стресот е вообичаен предизвикувач
Стресот е силен поттик за емоционален глад. Во состојба на хроничен стрес, телото лачи високо ниво на хормонот на стрес, кортизол, кој предизвикува желба за солена, слатка и пржена храна. Колку повеќе неконтролиран стрес, толку е поголема веројатноста за емоционален глад.
Емоционалниот глад може да биде поттикнат и од непријатни емоции, страв, лутина, тага, вознемиреност, осаменост, огорченост, срам. Човекот консумира големи количини храна со надеж дека полесно ќе се справи со овие непријатни чувства, а истовремено проблемите само се продлабочуваат и се кријат под тепихот.
Храната е и ритуал
Чувството на празнина е честа причина за консумирање големи количини нездрава храна. Човекот е зафатен со храната, со надеж дека времето ќе му помине полесно. Експертите свртуваат внимание на фактот дека многу родители несвесно создаваат добра основа за емоционален глад кај своите деца уште во најраната возраст од животот. За одличен успех или некакво достигнување, детето се наградува со торта, а пицата на пример, се консумира само во посебни денови во неделата.
Прославите, свадбите, веселбите се незамисливи без големи количини солени јадења и колачи, па понекогаш луѓето консумираат многу храна само за да бидат дел од група.
Како да го спречите емоционалниот глад?
Добрата вест е дека со малку труд и волја, емоционалниот глад може да се надмине. Ако сте депресивни и осамени, разговарајте со блиски роднини и пријатели за да се чувствувате подобро, или играјте си со домашно милениче. Слушајте ја омилената музика, прошетајте. Долгиот и напорен работен ден може да заврши со чаша ароматичен чај наместо со топло чоколадо. Добра книга, филм, смисла за хумор, уживање во хоби - се добри начини да се справите со чувствата на напнатост, стрес и тага.
Јадењето храна во такви моменти е автоматско, без да бидеме свесни што јадеме, па често човек не е свесен за вкусот или мирисот на храната. Совет е да се обидете да бидете свесни за ваквите ситуации и да не посегнувате итно по сладолед или торта. Обидете се да го одложите оброкот за 5 минути - знајте дека она што е забрането е често примамливо за некоја личност. Најпрво обидете се да почекате барем една минута.
Во основата на емоционалниот глад често е чувството на немоќ - човекот чувствува дека не може да надмине некоја препрека во животот, па затоа се потпира на храната. Нормално е дека понекогаш нешто не ни оди според нашите замисли, но тоа не значи дека не сме способни да се справиме со сите предизвици.
Никој не е совршен, но стресот и емоционалните проблеми можат да се надминат на многу покреативен начин. Можеби со малку труд, токму во овие ситуации, откриваме скриен талент кој долго време тлее во нас, добиваме сила да го надминеме нашиот проблем, но истовремено можеби му помагаме и на некој друг да се справи со своите емоции и да го зачува своето ментално и физичко здравје.
Извор: Eklinika.telegraf.rs
Фото: Freepik