Истражување, чии резултати биле објавени во списанието „Нејчр“, ја поддржало теоријата дека луѓето еволуирале како издржливи тркачи, за да можат ефикасно да ловат голем дивеч. Ова тврдење потекнува од историските записи, а сега е засилено со современи математички модели, кои сугерираат дека самото трчање играло важна улога во опстанокот на човекот и социјалната структура.
Способноста на луѓето да трчаат на долги растојанија е исклучок кај цицачите, а причината е многу старата потреба за лов. Оваа способност сè уште им помогнала во ловот на поголеми животни пред речиси два милиони години. Од една страна, не сме меѓу најбрзите суштества во животинскиот свет, без разлика колку брзи се тркачите на 100 или 200 метри, но затоа упорно можеме да трчаме на долги растојанија, без разлика на временските услови. Имено, човечките мускули се изградени главно од влакна отпорни на замор, а навистина уникатната способност за пот им овозможува на нашите тела да се борат со топлината.
Во 1984 година биологот Дејвид Кариер сугерирал дека луѓето се добри тркачи на долги патеки поради еволуцијата и потребата да се дојде до храна. Бидејќи многу животни се поголеми и посилни од луѓето, единствениот начин да се фатат било да се истрае во потера. Дваесет години подоцна таа теорија била проширена од научниците Денис Брамбл и Даниел Либерман, кои додале физиолошка димензија на сè, имајќи предвид дека оваа особина првпат се појавила во родот Хомо пред речиси два милиони години и дека била клучна во еволуцијата на човечкото тело.
Точно, противниците на теоријата се појавиле низ годините, со два аргументи. Една од нив е дека трчањето е всушност неекономичен начин на лов, а одењето по плен е многу попрактично, бидејќи троши помалку енергија. Второ, нема многу познати примери за практиката преку која храната се добивала со трчање до исцрпеност. Според застапниците на овој аргумент, ако издржливоста не е важен фактор за успехот на ловот во последниве периоди, малку е веројатно дека тоа било така во палеолитот.
Но, најновата студија, на антропологот Брус Винтерхалдер и палеоантропологот Ежен Морин, комбинира математички модели и долгогодишно етноисториско истражување за лов со помош на издрѓливост, за да ја потврди хипотезата на Кариер. Тие користеле илјадници дигитализирани записи на различни истражувачи, мисионери и службеници, за да бараат примери на прогон низ историјата. Благодарение на ваквото „чешлање“ извори, пронашле точно 391 запис за лов во периодот од 1527 до почетокот на 20 век, кои ја потврдиле тактиката на исцрпеност при лов на дивеч и тоа од 272 локации низ светот, што значи дека ова тактиката се користела низ целиот свет и во различни околности.
Во повеќето записи, тактиката била слична. Ловците најпрво би го пронашле пленот, по што би започнала потерата во која животните на почетокот брзо би се оддалечиле од гонителите. Кога пленот ќе застане да се одмори, побавните ловци ќе стигнат. Тогаш животните повторно би бегале, а циклусот се повторувал додека пленот целосно не се исцрпи, а ловците полесно би го совладале. Во некои случаи, потерата би била спроведена од цели групи луѓе, понекогаш трчајќи во етапи и делувајќи како во штафетна трка. Исто така, некои од ловците понекогаш се качувале на блискиот рид и им го сигнализирале на другите правецот по кој животните тргнале, па ловците би можеле да го скратат своето патување и на тој начин да ја зачуваат силата.
На тој начин се развил и општествениот елемент поврзан со тркачкиот лов. Покрај тоа, поуспешните тркачи ќе го подобрат својот статус во заедницата, што би им помогнало на мажјаците да најдат партнери. Во следната фаза од истражувањето, Винтерхалдер и Морин планираат да ја испитаат улогата на жените во тркачкиот лов. Иако жените се појавуваат само во три до четири проценти од рекордите, тоа не мора да значи дека тие биле послаби тркачи од машките членови на заедницата.
-Во голем број записи наидовме на фестивали или ритуали кои вклучуваа натпревари во трчање, и секогаш кога некој оставал запис од ова, учесниците вклучуваа и мажи и жени и деца. Покрај тоа, постојат докази дека жените исто така учествувале во лов во минатото - пишува Винтерхалдер.
Се појавиле повторно и математички пресметки, за да се одреди корисноста на трчањето како ловечка тактика, во однос на потрошеното време и енергија. При екстремна топлина или терен што ги исцрпува животните, корисноста на исцрпувањето на пленот се покажала како иста, или поголема од другите методи на лов. Всушност, има помала можност за неуспех, бидејќи на исцрпените животни е полесно да им се пристапи, а тоа било особено важно во времето на попримитивните оружја што се користеле од непосредна близина.
Затоа, ако некој се изненади што сте се посветиле на рекреативното трчање на долги патеки, слободно кажете му дека тоа е во природата на сите нас, како луѓе.
Извор: tportal.hr
Фото: Freepik