Швајцарската технолошка компанија „Фајнл спарк“ успешно ја лансира „Невроплатформа“, првата платформа за биопроцесирање во светот, каде што органоидите на човечкиот мозок (минијатурни верзии на органи одгледувани во лабораторија), извршуваат пресметки наместо силиконски чипови.
Првиот таков објект е домаќин на 16 мозочни органоиди и компанијата тврди дека користи милион пати помалку енергија од неговите „колеги“ изработени од силикон. Чиповите базирани на силикон, кои направија револуција во компјутерите со тоа што ги направија помали и полесни, се исто така познати по нивната неефикасност. Транзисторите на овие чипови се енергетски бури и како што се зголемуваат апликациите, неефикасноста станува поочигледна.
Според процените на „Фајнл спарк“, обуката на популарниот модел на големи јазици „ГПТ-3“ што го напојуваше „Чет-ГПТ“ само во неговите почетни денови трошеше 10 гигавати на час енергија. Ова е неверојатни 6.000 пати повеќе енергија отколку што троши просечен европски град за цела година.
Замената на силиконските чипови со биопроцесори може да доведе до драстична заштеда на енергија. „Фајнл спарк“ им овозможува на истражувачките лаборатории да ја искусат моќта на биолошките процесори на „Невроплатформата“.
Како функционира „Невроплатформата“?
Бидејќи „Невроплатформата“ користи човечко мозочно ткиво за обработка на податоци, таа во суштина е платформа каде што се спојуваат хардверот, софтверот и биологијата. Истражувачите често го нарекуваат таквиот систем „ветвер“ бидејќи вклучува биолошка компонента.
„Фајнл спарк“ го овозможи работењето на овие различни компоненти преку иновативно поставување наречено „мултиелектрод арејс“ (МЕАс), каде што се поставени тродимензионалните маси на мозочното ткиво. Секоја МЕА има четири мозочни органоиди кои се поврзуваат со осум електроди. Овие електроди вршат двојна улога на стимулирање на органоидите и снимање на податоците што тие ги обработуваат. Преносот на податоците се врши преку дигитални аналогни конвертори со 16-битна резолуција и фреквенција од 30 килохерци. Микрофлуидниот систем обезбедува животна поддршка за МЕА, а камерите можат да ја следат нивната севкупна работа.
Колку долго работи биопроцесорот?
„Фајнл спарк“ тврди дека неговиот процесор ќе троши милион пати помалку енергија од силиконски чип. Сепак, живиот дел од неговото компјутерско поставување доаѓа со предупредување дека некогаш ќе престане да работи. За разлика од силиконските чипови, на кои им е потребна само електрична енергија и можат да траат со години, ако не и децении, кога се користи биолошка компонента, системот треба да се снабдува со енергија и сепак може да престане да функционира.
„Фајнл спарк“ се соочи со многу предизвици во првите години бидејќи органоидите умирале за неколку часа. Компанијата работела на овој недостаток и ги подобрила своите МЕА системи за да обезбеди органоидите да живеат 100 дена.
„Невроплатформата“ сега е отворена за институционални корисници за цели на истражување и развој. Овој пристап е достапен за цена од 500 долари по корисник месечно.
Соработувајќи со девет институти, „Фајнл спарк“ се надева дека наскоро ќе го создаде првиот жив процесор во светот. Наодите од истражувањето се објавени во списанието „Границите во вештачката интелигенција“.
Извор: Interesting engineering
Фото: Freepik