X
 12.02.2024 Наука

Научниците утврдија зошто исчезна цивилизацијата на Маите и тоа е големо предупредување за нас

Истражувачите кои ја истражуваат 800-годишната историја на Мајапан, древниот мајански град, заклучија дека културната и политичката престолнина на народот на Маите на полуостровот Јукатан во 13 и 14 век од нашата ера била уништена од суша.

Освен што дава корисен увид во историјата на овој древен народ, истражувањето од 2022 година служи и како предупредување дека климатските промени можат брзо да извршат притисок дури и врз добро воспоставените и просперитетни цивилизации.

- Повеќето извори на податоци покажуваат дека граѓанскиот конфликт значително се зголемил, а целокупното линеарно моделирање ги поврзува урбаните конфликти со условите за суша помеѓу 1400 и 1450 година - пишуваат истражувачите во нивниот труд, објавен во јули 2022 година.

Тие тврдат дека продолжената суша предизвикала тензии меѓу ривалите, а политичките и економските структури на Маите им овозможиле да опстанат до контактот со европските народи на почетокот на 16 век.

Истражувачите веќе работеле со многу историски записи кои покриваат важни промени во населението, исхраната и климатските услови. Овие записи биле дополнети со нова анализа на човечки останки и знаци на трауматски повреди на нив (што укажува на конфликт).

Се појавиле корелации помеѓу зголемените врнежи од дожд и поголемата популација во областа, како и помеѓу последователните намалувања на врнежите и зголемениот конфликт. Продолжената суша во текот на 1400-1450 година веројатно довела до напуштање на Мајапан, велат истражувачите.

Недостигот на вода влијаел врз земјоделските практики и трговските патишта, со што се извршил притисок и врз самиот народ во Мајапан, сугерира истражувањето. Бидејќи имало сѐ помалку храна, а ситуацијата станувала сè поопасна, луѓето или умирале или се преселувале.

Истражувачите велат дека во последната масовна гробница ископана пред градот да биде напуштен многу од пронајдените останки веројатно им припаѓале на членовите на семејството Кокома (шефови на држави) - а ривалските фракции и социјалните немири довеле до крвав крај.

- Нашите наоди го потврдуваат легендарниот институционален колапс на Мајапан помеѓу 1441 и 1461 година, последица на граѓански конфликт поттикнат од политичко ривалство и амбиции, кои биле вградени во социјалната меморија на народот Јукатек, чии сведоштва влегле во пишаниот запис од раниот колонијален период - пишуваат истражувачите.

Движењето на луѓето во други делови на полуостровот Јукатан, вклучително и просперитетни крајбрежни градови и политички независни населби, помогнало културата на Маите да продолжи да напредува по падот на Мајапан.

- Археолошките и историските записи се добри за испитување на влијанието на климатската криза врз историските општествени ефекти во текот на долготрајните циклуси. Областа на Маите нуди широчина и длабочина на археолошки, историски и климатски записи неопходни за проучување на врските помеѓу општествените промени и променливите климатски услови - пишуваат истражувачите.

Извор: Science Alert
Фото: Freepik
Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука