Вртоглавица, заматен вид, мачна болка во главата како по обилно пиење, мачнина и замор кои можат да траат со денови... Овие и слични симптоми им се познати на сите што патат од мигрена, а ги има околу милијарда луѓе на планета. Мигрената е трета најчеста болест во светот и трета најчеста причина за инвалидитет. Годишниот индиректен трошок за мигрена поради отсуство од работа и намалена продуктивност само во САД се проценува на приближно 19,3 милијарди долари (не вклучувајќи ги значителните медицински трошоци). Но, како мозочната активност доведува до појава на мигрена е загатка што ги преокупира научниците.
Студија спроведена на глувци, неодамна објавена во престижното списание „Наука“, сега нуди индиции за невролошките настани што предизвикуваат мигрена. Сугерира дека краткото „затемнување“ во мозокот, кога невронската активност е исклучена, привремено ја менува содржината на цереброспиналната течност, чистата течност што ги опкружува мозокот и 'рбетниот мозок. Оваа изменета течност патува низ претходно непозната анатомска патека до нервите во черепот, каде што ги активира рецепторите за болка и воспаление, предизвикувајќи главоболки.
- Мигрената всушност така штити. Болката е заштитна бидејќи му кажува на човекот да се одмори, да закрепне и да спие - вели д-р Мајкен Недергард, невролог од Универзитетот во Копенхаген.
И хрватскиот научник Среќко Гајовиќ ја коментирал студијата објавена во „Наука“.
- Главоболките се огромен здравствен проблем кој значително влијае врз квалитетот на животот, затоа со голем интерес се следи секој напредок во оваа област. Интересно е што самиот мозок никогаш не боли бидејќи нема рецептори за болка, но она што се случува во мозокот треба да се одрази на неговата периферија, каде што потоа „болат“ соодветните периферни нерви. Покрај непријатноста што ја предизвикува, болката е важен заштитен механизам, па на овој начин телото добива клучна порака за случувањата во мозокот - вели Гајовиќ.
- Новина што ја презентира неодамнешното истражување објавено во списанието „Наука“ е разјаснувањето на врската помеѓу настаните во мозокот и реакцијата на периферните нерви. Досега се сметаше дека сигналните молекули мора да ја напуштат заштитената средина на мозокот за да стигнат до периферните нерви, но во ова истражување беше прикажана анатомска кратенка со која овие молекули растворени во цереброспиналната течност можат да стигнат до периферните ганглии кои се наоѓаат веднаш до черепот. Оваа специфична поставеност им овозможува на периферните ганглии да ја „прочитаат“ состојбата на мозокот и да реагираат, создавајќи болка, на промените што се случуваат таму. За жал, без разлика колку е корисен овој увид во периферните ганглии во однос на одговорот на болката, тој придонесува и за општиот феномен на главоболки, како и мигрената. Сепак, разбирањето на врската помеѓу мозокот и периферната причина за болка отвора нови идеи за можна терапија на сите видови главоболки - нагласил Гајовиќ.
Д-р Кари Стефансон, извршен директор на исландската биофармацевтска компанија „Де КОДЕ Џенетикс“ и неговите колеги минатата есен идентификувале генетски варијации кои се чини дека влијаат врз тоа дали луѓето развиваат мигрена или не. Истражувачите анализирале ДНК на 1,3 милиони луѓе од Исланд, Данска, Велика Британија, САД и Норвешка, од кои околу 80.000 доживеале мигрена. Тие откриле 44 варијанти на гени поврзани со мигрена, од кои 12 никогаш претходно не биле опишани. Меѓу нив, тимот откри дека ретка варијанта на генот „ПЕЕТ2“, кој помага во регулирањето на сигнализацијата помеѓу невроните, е поврзана со висок ризик од мигрена со аура и епилепсија.
Од друга страна, ретките варијанти на гени кои ја потиснуваат функцијата на гените „СЦН11А“и „КЦНК5“, кои играат улога во трансферот на натриум и калиум помеѓу клетките, се чини дека штитат од двата типа мигрена (со и без аура).
- Откритијата како ова треба да понудат значителна надеж за популацијата што страда од мигрена. Сегашните третмани не го елиминираат целосно развојот на мигрена, така што има многу простор за подобри третмани - изјавил Стефансон.
Извор: jutarnji.hr
Фото: Freepik