Пилешка димена шунка, произведена од македонски производител. Во составот, наведено е дека содржи пилешко месо, ама во колкав процент е тоа застапено и од која категорија - нема информација.



Потрошувачите се покуси за основни информации во врска со производите од месо, иако уште пред две години беше најавено дека кај нас, ќе се стави крај на овој проблем и дека сите производители ќе мораат да наведат точно колку месо употребуваат при производството.

Не се знае ниту од која категорија е месото

Рафтовите се преполни со месни производи од домашни и странски производители, а ретко на кој од нив стои податок за точната застапеност на месо. На виршлите, саламите, чајните колбаси и на други производи, нема потполни податоци. Така на пример, на производот Говедска шунка, пишува само дека содржи говедско месо, говедска маст, натриум нитрит до 0,02 отсто, шеќер до 0,5%.



Во Организацијата на потрошувачите многупати досега предупредувале дека треба да биде прецизно наведено што точно содржи конкретен производ. Оттаму велат дека сите треба да знаат какво месо јадат. Сепак, на рафтовите ретко каде може да сретнете информација и за тоа, од која категорија е користеното месо, иако тоа е јасно уредено со правилник за квалитет на месо кој е усвоен од Агенцијата за храна и за ветеринарство.

Нитритите се токсични

Професорите кои се занимаваат со оваа проблематика, предупредуваат дека нитритите кои се користат во производството на месни продукти, се токсични. Така, професорот Златко Пејковски од Факултетот за земјоделски науки и храна при универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, потсетува дека Светската здравствена организација толерира дневно внесеното количество нитрити да не е повисоко од 0,2 милиграми на килограм телесна маса.



- Нитритите во услови на долго зреење на производите и кисела средина, можат да реагираат со секундарните амини и да формираат нитрозоамини, кои се канцерогени. Нитритите и нитратите не смеат да се додаваат во свежото месо или во производите од мелено обликувано месо за да се измамат потрошувачите. Лесно може да се препознае дали во свежото месо се додадени нитрити. Месото во кое има средства за саламурење (нитрити и нитрати), по термичкиот третман, не добива кафеава боја туку станува розеникаво-црвеникаво. Постојат хемиски методи со чија помош се докажува содржината на додадени нитрити или нитрати во месото. За подобрување на изгледот, односно одржливоста на месото, се користат и прехранбени органски киселини, како и аскорбинската и ериторбинската киселина и нивните соли. Во производи од месо во кои нема доволно месо, заради постигнување подобра боја, може да се користи и хемоглобин во прав, како и различни природни или вештачки бои - вели професорот Пејковски.

Некои производители си ги почитуваат правилата



Ситуацијата е поразлична кај производите во конзерва. Така на пример, речиси и нема месен конзервиран производ на кој не е наведена точната застапеност на месо изразена во процент. На производот Говедски нарезок, јасно стои дека содржи 60 отсто говедско месо, потоа вода, растителна маст, палмино масло, пченкарен скроб, белковини од соја, готварска сол, зачини и екстракти од зачини, декстроза, емулгатор Е450, антиоксиданс Е316, конзерванс Е250. На друг сличен производ од домашен производител, стои дека содржи 28 отсто мисиркино месо, скроб, ароми, густин и друго.

Колку категории на месо има и кои се тие?

Прва категорија - месо од бут, слабини, грб, кое е исчистено од масното и од сврзното ткиво, поголеми крвни садови и лимфни јазли и кое содржи до 5 проценти масти

Втора категорија - месо што е грубо исчистено од масното и од сврзното ткиво и кое содржи до 20 проценти масти

Трета категорија - месо со пропратно масно и сврзно ткиво што содржи до 35 проценти масти

Четврта категорија - месо што содржи до 50 проценти масти, месо од глава со масно и сврзно ткиво, месо од местата на раздвојување на главата и вратот и крваво месо.

Автор: Антонија Поповска-Христов / antonija@fakulteti.mk