Компири од Босна и Херцеговина, сушен зеленчук од Индија и Кина, лубеници од Белорусија е само мал дел од асортиманот на овошје и зеленчук кој лани се нудел на рафтовите во маркетите и тезгињата на пазарите. Табелата со земји од кои сме ја увезувале оваа храна е прилично шаренолика. Иако Македонија е земјоделска земја, со овие продукти се храни и од увоз. Според Агенцијата за храна и ветеринарство минатата година од Грција Турција, Албанија, соседна Србија и од други земји увезени биле 6.096 пратки со 112.817.804 килограми овошје, зеленчук и нивни преработки.
Овошје и зеленчук се увезуваат и за да се зголеми понудата на домашниот пазар, но и како суровина за производство во индустријата за храна.
Сме свариле 450 тони леќа од Канада и Русија
Според податоците на Државниот завод за статистика, на домашниот пазар, лани, освен македонски, се нуделе компири и Србија, Хрватска, Косово, Австрија, Босна и Херцеговина, Франција и Грција. Од овие држави сме увезле 989.315 килограми компири. Сме јаделе домати од Албанија, Грција, Турција, Италија, но и Белорусија.
Најмногу лук сме увезувале од Кина (97.960 килограми), додека праз од Албанија.
Краставици и корнишони трговците обезбедувале и од Албанија, Грција и Србија.
Сушен зеленчук, цел или сечен на парчиња, од увоз се користело најчесто од Индија и Кина.
Сушен мешункаст зеленчук, во зрно, лупен или нелупен како и кршен, грав, сме увезувале, меѓу другите, и од: Киргистан (3.375.524 килограми), Молдавија (65.500 килограми), Египет (296.000 килограми).
Леќа сме увезувале главно од Канада и Русија, вкупно 446.087 килограми.
Лупиме банани од Еквадор и Колумбија
Минатата година сме увезле 162.266 килограми свежи јагоди најмногу од Албанија и Грција, а мали количини од Холандија и Белгија. Свежи сливи, пак, во 151.089 килограми ни обезбедиле трговци од Србија, Јужна Африка, Бугарија, Босна и Херцеговина, но и од Шпанија, Чиле, Албанија, Грција, Италија, Јужна Африка и малку од Бразил.
Најмногу праски сме внеле од Грција и Русија, додека најмногу дуњи од Грција и Турција. Лани сме изеле и 975.795 килограми увозни круши, главно од Србија, Турција, Босна и Херцеговина, Италија, Јужна Африка и Аргентина.
Македонија има свои јаболки, но на пазарските тезгиња и рафтовите во маркетите се продаваат и увозни. Така во 2016 година сме внеле 547.452 килограми увозни јаболки, најмногу од Грција, Босна и Херцеговина, Албанија и Италија.
Албанија е и прва замја на листата од каде што увезуваме лубеници (1.068.135 килограми), а трговците ги носат и од Грција, Белорусија, Романија и Србија. Трпезно грозје, пак, освен од Словенија, сме јаделе и од Чиле, Италија, Перу, Русија, Јужна Африка.
Лани сме изеле и исцедиле 6.200.372 килограми лимони, а тие биле, меѓу другите и од Турција, Грција, Аргентина и Шпанија. Банани, пак, ни обезбедиле во Еквадор, Колумбија, Костарика и Мексико.
Поради пестициди забранети 177,5 тони
Инспекциските служби на Агенцијата за храна и ветеринарство вршат контрола на овошјето и зеленчукот и нивните преработки кои се увезуваат во земјава.
- Минатата година се земени и анализирани 984 мостри од увозот. Забранет е увоз на 177.509 килограми овошје, зеленчук и преработки од овошје и зеленчук поради неусогласеност со безбедносните критериуми, во најголем дел поради зголемено присуство на остатоци од пестициди - велат од Агенцијата.
Зошто толку увезуваме?
За да се пренесе свежо голем дел од овошјето и зеленчукот се премачкува со восоци или се прска со средства, кои ќе спречат да ферментира или да скапе.
Илија Каров, редовен професор на Земјоделски факултет при Универзитет „Гоце Делчев“ во Штип и доскорешен декан оценува дека состојбата на пазарот и кај нас и во опкружувањето не е добра.
- Сметам дека трговците не бираат средства за поголем профит. На пример ние имаме наш ориз што стои тука, а увезуваме ориз. Се случува под име за домашен грав да се продава увезен од кој знае каде. Јас сум за заштита на домашното производство - вели проф. Каров.