- Проѕевањето се состои од присилно широко отворање на устата и максимално ширење на вилицата, проследено со длабоко вдишување и бавно издишување - објаснува д-р Рајан Сакир од Велика Британија и додава дека овој секојдневен феномен на науката сè уште не е целосно разбран.

Најчудниот детал за проѕевањето е неговата „зараза“.

Постојат многу истражувања на оваа тема, така што има некои објаснувања зошто и ние се проѕеваме кога ќе видиме дека некој друг го прави тоа. Објаснувањето лежи во психологијата, но прво треба да се разјаснат причините за проѕевањето.

Зошто воопшто се проѕеваме?

Многумина претпоставуваат дека се проѕеваме за да се обидеме да внесеме повеќе кислород во телото. Научниците, исто така, верувале во тоа до пред 30 години. Сепак, оваа теорија била побиена со низа експерименти објавени во 1987 година, кои не докажале никаква поврзаност помеѓу недостигот на кислород и потребата од проѕевање.

Денес, една од најпопуларните теории е дека се проѕеваме од возбуда.

- Како што се заморуваме, особено кога гледаме и слушаме нешто неинтересно, на пример, некои предавања, проѕевањето се појавува како средство за будење. Истражувањата покажаа дека тоа е точно бидејќи отчукувањата на срцето се зголемуваат по проѕевањето и достигнуваат врв од 10 до 15 секунди по тоа дејство, слично на наплив на кофеин - вели д-р Сакир.

Проѕевањето е поврзано и со ладење на мозокот, што може да биде причина зошто почесто се проѕеваме кога ќе се зголеми температурата.


Луѓето често се проѕеваат кога гледаат други како го прават тоа, но не секој. Според истражувачите, најверојатната причина за тоа е емпатијата.

- Како што стареат луѓето, така го подобруваат нивниот психо-социјален и невролошки развој, па затоа проѕевањето на некој друг станува еден вид знак дека треба да го направиме истото. Овој феномен е познат како ехофеномен, а се јавува и кај шимпанзата, но и кај кучињата - вели д-р Сакир. Тој забележува дека не е само проѕевањето она што несвесно го копираме едни од други.

- На пример, ние автоматски ги имитираме туѓите зборови (ехолалија) или постапките (ехопраксија) секој ден и го правиме сето ова за да се вклопиме подобро - објаснува докторот.

Таквото однесување е сосема природно затоа што нашиот мозок е така програмиран - да ги копира луѓето со кои сме опкружени.

Истражувањата покажуваат дека децата, чии мозоци сè уште се развиваат, се проѕеваат само кога се уморни, но не и кога некој до нив го прави тоа, како што е случајот со возрасните, чиј мозок е целосно развиен.