X
 30.12.2023 Наука

Сите го знаат како таткото на басните, но кој всушност бил Езоп?

Басните на Езоп денес се попопуларни од еповите на Хомер, но сепак малку се знае за неговиот живот. А она што е познато звучи контрадикторно и збунувачко, поради што многу експерти се сомневаат во неговото постоење.

1. Неговиот изглед

Античките извори не го штеделе кога се обиделе да го опишат неговиот изглед бидејќи тврделе дека Езоп бил валкан, дебел, со голема глава и грди црти на лицето, а исто така многу низок, со темна кожа и нем.

Иако Херодот никогаш не споменал дека креаторот на басните имал некој од деформитетите, се верува дека тие биле додадени подоцна за дополнително да го мистифицираат неговиот лик и да укажат на неговото наводно етиопско потекло. Затоа, повеќето историчари денес се согласуваат дека перцепцијата за Езоп како грд човек со деформитети настанала по објавувањето на фиктивното дело „Езопска романса“ во текот на 1 век од нашата ера.

2. Неколку верзии за тоа како ја стекнал слободата

Речиси во секоја приказна за Езоп се споменува дел каде што тој бил роб, иако не се знае на која од двете можни групи ѝ припаѓал - долоси или оние што се родени како такви или антроподони или оние што биле принудени да станат. И за ова прашање не можеле да се согласат античките извори. Имено, Херодот тврдел дека припаѓа на друга група и дека бил воен заробеник од Тракија.

Други писатели изјавиле дека тој бил роден како роб и дека прво бил во сопственост на филозофот Ксантус, а потоа на човек по име Јадмон кој, според една верзија, на крајот го ослободил поради неговата исклучителна интелигенција. Според друга верзија, тој самиот ја постигнал својата слобода откако се покажал како поспособен филозоф од неговиот господар Ксантус.

3. Како знаел за африканските животни?

Тврдењата за потеклото на Езоп се менувале низ историјата. Еден византиски научник од 13 век по име Максимус Плануд, откако ја ревидирал „Романсата на Езоп“, посочил дека тој всушност бил Африканец од Етиопија бидејќи неговото име е многу слично на грчкиот збор за „етиопски“.

Идејата дека бил Етиопјанец била поддржана од споменувањето на многу африкански животни во неговите басни, како што се слонови, камили и мајмуни. Многумина се прашуваа како Езоп знаел за овие животни бидејќи ниту едно од нив не било староседелско во Грција. Сепак, историчарите истакнуваат дека инспирацијата за овие животни можела да дојде од египетски и либиски извори.

4. Починал во Делфи


Откако ја добил слободата, Езоп наводно решил да скита по светот. Во меѓувреме, тој стекнал репутација на интелигентен и способен човек кој лесно решава загатки и спорови. Затоа, кога патот го одвел до дворот на кралот Крез, тој го замолил да работи кај него како дипломат. Езоп со задоволство го прифатил и успешно ги решил сите задачи што му биле доделени. Сè додека еден ден Крес не дошол до идеја да го испрати во Делфи за да им подели злато на граѓаните.

Штом пристигнал таму, Езоп решил да ги казни сите жители затоа што се однесувале безбожно со тоа што никому не ги дале подароците што ги испратил кралот. Ова воопшто не им се допаднало, па го фатиле и го фрлиле од карпа. Историчарите наведуваат дека ваквото сценарио е малку веројатно затоа што најверојатно никој не би се спротивставил на кралската дипломатија, а уште помалку би останал неказнет поради тоа.

Наместо тоа, тие веруваат дека Езоп веројатно настанал како персонификација на приказните и дека тој никогаш не постоел како таков.

Извор: National Geographic
Фото: Wikipedia
Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука