Без оглед на вашите искуства со сопственото ментално здравје, тешко е да се најдат совршените зборови за да му се кажат на некој близок што се бори со депресија. Но, полесно е да знаете што да не му кажете.
Многу често некој што е депресивен „чувствува срам“ и верува дека треба да го надмине тоа сам, пишува клиниката „Мајо“. За жал, нашите зборови имаат моќ да ги влошат чувствата на срам, што може да доведе до тоа лицето да потоне подлабоко во својата депресија. Кога некој е депресивен, тој не е истата личност и тоа значи дека секој збор што ќе му го кажете навистина е важен, вели Розеан Капана-Хоџ, експерт за ментално здравје.
Претпоставувајќи дека сакате да ѝ помогнете на личноста за која се грижите, природно е да се чувствувате непријатно во обид да избегнете да ја кажете погрешната работа. Некои одговори што ги кажувате инстинктивно завршуваат како некорисни, фактички неточни или предизвикуваат срам. Подолу се дадени неколку вообичаени фрази што треба да избегнувате да му ги кажете на некој што се бори со депресија, како и што можете да кажете за да му помогнете наместо тоа.
„Секогаш изгледаш среќно, не изгледаш депресивно“
Депресијата не секогаш „изгледа“ на одреден начин. Запознајте се со честите знаци и симптоми, но треба да знаете дека депресијата се манифестира различно кај различни личности.
Кога ќе кажете нешто што пренесува неверување во размислувањето на другата личност, како во изјавата погоре, може ненамерно да всадите чувство на сомнеж. Па, ако не изгледам депресивно, можеби навистина не се борам? Дали претерувам? Дали сум луд? Со оглед на стигмата поврзана со менталната болест, тие чувства на сомнеж може да направат некој да не сака да побара третман.
„Среќата е избор/Сѐ ти е во главата“
- Луѓето не избираат да бидат депресивни. Не е во ред да се обвинува или инсинуира дека нарушувањето на една личност е нејзина вина или дека нејзиното психолошко страдање е избор - вели Андерсен.
Кога депресијата и среќата ги поставувате како намерни избори, претерано го поедноставувате предметот. Некој што поминува низ депресија нема да чувствува дека едноставно ќе може да се расположи или да се извлече од депресијата.
Ако сакате да кажете некому дека неговата депресија е целосно под негова контрола, размислете за ова упатство од „Хелтлајн“:
- Ако не би му кажале нешто на некој што живее со физичка состојба, како дијабетес или рак, веројатно не треба истото да му го кажете и на вашиот пријател со депресија.
Дали би му рекле некому да „се извлече“ од скршена нога? Најверојатно не.
Фото: Freepik
„И ова ќе помине“
Ова, или која било друга слична фраза како „времето ги лекува сите рани“. Покрај тоа што е клише и безлично, преплавувањето на разговорот со токсична позитивност може да ги влоши чувствата на вина и срам со кои лицата со депресија веќе се борат секојдневно, вели психијатарот д-р Леела Р. Магави.
Предизвик е да се најдат вистинските зборови и лесно е да се потпреме на фрази како „остани силен“ или „работите ќе се подобрат“. Меѓутоа, ако ова е сè што велите, личноста со која разговарате може да се запраша дали навистина сте ја сфатиле сериозно.
„Сите понекогаш имаат вакви чувства“
Дестигматизирањето на проблемите со менталното здравје е една работа; нивно нормализирање до точка на разредување е сосема друга работа. Значи, иако изјавата како горенаведената може да биде вистинита, таа е исто така прилично отфрлачка. Ако некому постојано му се кажува дека начинот на кој се чувствува е „нормален“, многу помала е веројатноста да го побара потребниот третман.
„Постапуваш себично“
Запомнете, „на личноста што се справува со клиничка депресија веројатно ѝ е тешко да остане во чекор со сопствениот личен живот“, пишува клиничкиот терапевт Одесити К Лангам.
- Овие луѓе не се себични; едноставно не им е добро. Можеби немаат капацитет да бидат и да прават сè што некој друг сака да го прави - вели терапевтот.
Ако сте фрустрирани, обидете се ја да задржите перспективата.
„Погледни колку ти е одличен животот“
Споредбите не ѝ помагаат на депресивна личност.
- Депресијата е многу лична и не бара никакво оправдување. Секоја споредба може целосно да го минимизира и отфрли нечие секојдневно животно искуство - вели Магави. Овие изјави се омаловажувачки и ги тераат луѓето да се прашуваат дали „заслужуваат“ да се чувствуваат депресивно (што е погрешен начин на размислување за менталното здравје).
„Само обиди се да јадеш подобро и да вежбаш“
Иако е точно дека вежбањето може да помогне во справувањето со депресијата, тоа не е самостоен план за лекување. Со ваков коментар ризикувате да имплицирате дека сè што треба некој да направи е да оди во вежбалница за да излекува сериозна ментална болест. Ова е научно неточно.
Не дозволувајте сите фрази погоре да ве обесхрабрат воопшто да кажете нешто. Клучот за поддршка на некој што се бори со депресија е да му ставите јасно до знаење дека сте тука за него. Фокусирајте се на фрази кои покажуваат безусловна грижа, а не осудување. Еве неколку идеи:
- Ти благодарам што ми кажа.
- Јас сум тука ако сакаш да разговараш.
- Те сакам/ Важен ми си/ Не си сам.
- Дали си разговарал со [доктор, терапевт, семејство] за овие чувства?
- Ова мора да ти биде тешко, но ја правиш вистинската работа со тоа што зборуваш за тоа.
- Што можам да направам за да помогнам?
Кога се сомневате, потпрете се на отворени прашања. Често најкорисното нешто што можете да го направите е едноставно да ја слушнете личноста.
Фото: Freepik