Постојат различни дефиниции за невропатската болка, но најшироко прифатена дефиниција е таа што опишува дека болката е предизвикана од лезија или болест на соматосензорниот систем. 

Соматосензорниот систем ги пренесува импулсите за допир, притисок, болка, температура, позиција, движење и вибрација. Соматосензорните нерви се наоѓаат во кожата, мускулите, зглобовите и фасциите и ги опфаќаат терморецепторите, механорецепторите, хеморецепторите, прурирецепторите и ноцицепторите кои праќаат сигнали кон медула спиналис и кои евентуално стигнуваат во мозокот за понатамошно процесирање. Лезиите или болестите на соматосензорниот систем може да предизвикуваат променета или нарушена трансмисија на сензорните сигнали кон медула спиналис и мозокот; најчести состојби кои се асоцирани со невропатска болка се постхерпетична невралгија, тригеминална невралгија, болна радукулопатија, дијабетична невропатија, ХИВ-инфекција, лепра, ампутација, болка од оштетување на периферниот нервен систем и мозочен удар (во форма на централна постапоплектична болка).

Пациентите имаат широка палета на симптоми, меѓу кои најчести се печење и сензации налик на електрични сигнали, како и болка која се предизвикува од неболни стимулации (на пр., лесен допир); симптомите перзистираат и имаат тенденција да станат хронични. Нарушување на сонот, анксиозност и депресија се чести и сериозни кај пациентите со невропатска болка, и квалитетот на животот кај пациентите што патат од невропатска болка е полош отколку кај пациентите со хронична неневропатска болка која не потекнува од ледирани нерви.

Хроничната невропатска болка е почеста кај жените (8% во споредба со 5,7% кај мажите) и кај пациенти над 50-годишна возраст (8,9% во споредба со 5,6% кај тие под 49 години), и најчесто ги погодува грбот и долните екстремитети, вратот и горните екстремитети. Лумбалната и цервикалната болна радикулопатија се најчестите причини за хронична невропатска болка.

Централната невропатска болка е предизвикана од болести на ’рбетниот мозок и/или мозокот. Најчеста причина е цереброваскуларна болест (постапоплектична болка) и невродегенеративни болести (најчесто Паркинсонова болест). Лезиите или болестите на ’рбетниот мозок ги опфаќаат повредите на ’рбетниот мозок, сирингомиелија и демиелинизирачките болести како: мултипла склероза, трансверзен миелит и оптички невромиелит.

Нарушувањата асоцирани со невропатска болка може да се делат на тие што имаат генерализирана (претежно симетрична) дистрибуција, како што е таа асоцирана со дијабетес, предијабетес и други метаболни нарушувања, инфективни болести (главно ХИВ-инфекција и лепра), хемотерапија, имунолошки (на пр., Guillain-Barre синдром) како и инфламаторни нарушувања, хередитарни невропатии и каналопатии. Топографијата на болката кај овие нарушувања типично ги опфаќа дисталните партии на екстремитетите, често по типот „ракавици и чорапи“, така што стапалата, листовите, рацете и подлактниците се најмногу афицирани. Оваа дистрибуција е карактеристична за дисталните невропатии кои опфаќаат дистален-проксимален прогредиентен сензорен губиток, болка и поретко, слабост. Поретко болката има проксимална дистрибуција кога се опфатени трункусот, бутовите и надлактиците; овој тип се јавува кога се опфатени сензорните ганглии.

Болните фокални периферни нарушувања се предизвикани од патолошки процеси кои опфаќаат еден или повеќе нерви или нервни корени. Тука спаѓаат постхерпетична невралгија, посттрауматска невропатија, постхируршка невропатија, цервикална и лумбална полирадукулопатија, болката асоцирана со ХИВ-инфекција, лепра и дијабетес.

Болната невропатска болка кај пациентите со дијабетес се движи од 10% до 26%. Иако ризик-факторите и потенцијалните механизми кои се одговорни за невропатија се екстензивно иследувани, етиологијата на болната дијабетична невропатија не е целосно позната. Студиите од епидемиолошките студии сугерираат дека пациентите со дијабетес кои развиваат невропатија, во споредба со оние што не развиваат, најверојатно имаат различна кардиоваскуларна функција, гликемиска контрола, телесна тежина, стапка на обезност, обем на струк, ризик за периферна артериска болест и плазма ниво на триглицериди. Пациентите со дијабетес имаат промени во периферните и централните патишта на пренесување на болката; други механистички контрибутори се нестабилното ниво на гликемијата во крвта, покачен проток на крвта епинеурално, микроциркулацијата во кожата на стапалото, покачена таламична васкуларност и автономна дисфункција.

Антидепресивите и антиепилептиците се најстудираните лекови кај невропатската болка и спаѓаат во прва линија на терапија. Помеѓу антидепресивите најупотребувани се трицикличните антидепресиви, како што е амитриптилинот, како и SNRI како што е дулоксетинот, чија ефикасност е потврдена кај различните состојби со невропатска болка. Всушност, ЕФНС водичот го препорачува дулоксетинот како прва линија при терапија на болка кај дијабетична невропатија. Неговата аналгетска ефикасност се должи на неговото дејство врз десцендентните модулаторни инхибиторни контроли, иако има и други механизми. Помеѓу антиепилептиците, ефикасноста на прегабалинот и габапентинот, вклучително и формулациите со продолжено дејство, е најустановена за третман на невропатската болка, Аналгетскиот ефект на овие лекови најмногу се должи на намалена централна сензитизација преку поврзувањето со α2δ подединицата на волтажните канали кои се зависни од калциумот.

Втора линија е лидокаинот, кој има дејство врз ектопичните невронски дешаржи преку блокирање на каналите на натриумот. И долготрајната употреба е безбедна, иако нема податоци од долготрајна употреба за ефектот врз епидермалните нервни влакна кај пациентите со невропатска болка. И трамадолот, кој е опиоден антагонист, покажал ефикасност, главно кај периферните невропатии, додека пак кај централната невропатска болка таа ефикасност е помалку установена.

Ботулин токсинот A спаѓа во трета линија на терапија. Тој е потентен невротоксин кој вообичаено се употребува кај фокалната мускулна хиперактивност, и кој покажал ефикасност по повторувачка администрација во период од 6 месеци, со потенциран ефект по второто аплицирање. Токсинот има добар ефект во третманот на периферната невропатска болка (на пр., дијабетична невропатска болка, постхерпетична невралгија и тригеминалната невралгија).

Опиодните агонисти, како оксикодонот и морфинот, имаат благ ефект, освен тоа, нивната употреба носи ризик за предозирање, смрт и злоупотреба.

Оромукозални канабиоди имаат различна ефикасност кај болката асоцирана со мултипла склероза, како и кај периферната невропатска болка со алодинија, иако тоа не е поддржано во поголеми клинички студии.

Дулоксетинот спаѓа во групата на комбинирани инхибитори на повторно преземање серотонин и норадреналин, заедно со венлафаксинот. Оваа негова активност ги опишува индикациите, механизмот на дејство, како и контраиндикациите за дулоксетинот како важен препарат за третман на различни здравствени состојби. Тој е индициран за лекување големи депресивни растројства, генерализирана анксиозност, фибромијалгија, болна дијабетична невропатија, како и хронична мускулоскелетна болка. Други индикации се токсичната периферна невропатија (предизвикана од хемотерапија), како и стрес уринарна инконтиненција.

Дејството на дулоксетинот во третманот на различните невропатски и состојби со хронична болка е преку зголемувањето на активноста на норадренергичните и серотонергичните неврони во десцендентните спинални патишта на дорзалните рогови на ’рбетниот мозок. Овие неврони ја инхибираат активноста на невроните од дорзалните рогови, притоа супримирајќи го прекумерниот инпут за да не стигне во мозокот. Според оваа хипотеза, недостигот на овие инхибиторни сигнали доведува до прекумерен инпут во мозокот и истиот се преципира како болка. Дулоксетинот го зголемува специфичното ниво на допамин во префронталниот кортекс. Бидејќи нема значаен афинитет за допаминергичните, хистаминергичните, холинергичните, опиодните, глутаматните и ГАБА транспортерите за преземање, може да се смета дека е селективен инхибитор на повторно преземање на транспортерите 5-HT and NE (норепинефрин). Лекот е подложен на екстензивен метаболизам, но главните метаболити немаат значаен удел во фармаколошката активност.

Постојат неколку студии што ја потврдуваат ефикасноста на дулоксетинот во третманот на дијабетичната невропатска болка. Во тие студии, со администрирање 60 mg дулоксетин еднаш дневно, значително се намалила болката кај пациентите кои примале лек наспроти тие што примале плацебо. Дејството кај некои пациенти било очигледно уште по првата недела од лекувањето. Друга долготрајна неконтролирана open-label студија установила дека намалувањето на болката кај пациентите што реагирале на 8-неделен акутен третман со дулокстин еднаш дневно се одржувало за дополнителни 6 месеци.

Дулоксетинот најчесто се администрира во капсуларна форма по орален пат поради добра апсорпција. Лекот може да се земе со или без храна.

Третман на болката асоцирана со периферна дијабетична невропатија: 60 mg може да се администрираат иницијално; сепак, помала почетна доза може е најсоодветна зависно од толеранцијата на пациентот. Максимална доза: 120 mg/дневно.

Третман на фибромијалгија: 30 mg единечна дневна доза, една недела, потоа дозата може да се зголеми до 60 mg дневно. Максимална доза: 60 mg/дневно.

Третман на генерализирано анксиозно растројство (ГАР): 60 mg иницијално, но зависно од толеранцијата на пациентот, може да се почне со 30 mg единечна дневна доза во текот на една недела, потоа да се покачи на 120 mg еднаш дневно.

Третман на мајорно депресивно растројство: 40 до 60 mg/дневно може да се дадат како единечна доза или поделена на две. Најверојатно треба да се почне со 30mg/дневно во текот на една недела, потоа да зголеми до 60 mg/дневно. Доза на одржување: 60 mg/дневно. Максимална доза: 120 mg/дневно.

Болка во коленото: 30 mg како единечна доза во текот на една недела, истата да се зголеми до 60 mg дневно доколку се толерира, како адјувантна терапија.

Најчести несакани ефекти на дулоксетинот се: главоболка, поспасност, замор, гадење, абдоминална болка, губење на тежина, несоница, вртоглавица, тремор, дијареја, еректилна дисфункција.

Помеѓу сериозни несакани ефекти се вбројуваат: суицидалност, серотонински синдорм, хепатотоксиност, манија, синкопа, СИАДХ и хипонатремија.

Дулоксетинот е контраиндициран кај пациентите што истовремено примаат (или примиле во последните 2 недели), терапија со МАО инхибитори, тие што имаат неконтролиран глауком со затворен агол или што имаат хиперсензитивност кон лекот. Исто така, лекот треба да се избегне кај пациенти со хепатална инсуфициенција или тешка ренална инсуфициенција

Специфични популации: употребата кај постари пациенти не бара посебно приспособување на дозата, иако треба голема претпазливост при употреба на максималната доза од 120/mg. Дулоксетинот не треба да се употребува кај пациенти помлади од 18 години поради немање доволно податоци за неговата безбедност. Исто така, не се препорачува кај бремени жени и доилки.