Научниците некогаш сметале дека Амазон, најголемата и најбиодиверзитетска тропска шума во светот која се протега во девет земји, има нескротлива, непроменета, беспрекорна џунгла.
Сепак, дождовната шума во Амазон долго време е дом на многу домородни општества. Во последниве децении, истражувачите откриле докази кои датираат од праисторијата, дека домородните народи го обликувале составот на шумите и нејзината разновидност и ги припитомиле домашните растенија.
Станува сè поочигледно дека во некои региони со илјадници години, но и во сегашноста, домородните жители на прашумите ги користеле шумите на начини што не ги менувале многу, оставајќи огромни делови на земјата малку изменети што укажува на тоа дека во антропогена ера, луѓето имале мало влијание врз овие оддалечени региони веќе 5.000 години.
Едно ново истражување објавено во списанието „Продолжение на Националната академија на науката“ и водено од истражувач од „Смитсонијан“, докажува дека со милениуми регион во западниот дел на Амазон не покажува докази за значителна модификација од домородните општества.
Истражувањето користело фитолити, микроскопски силициумски тела што ги оставиле неотропските растенија откако ќе се распаднат, за да утврди кои видови растенија растат во различни периоди. Истражувачите кои работеле во оддалечениот регион Путумајо во североисток на Перу, собрале примероци на основни почви од три истражувачки места во меѓуинфлукционите области, шумите лоцирани далеку од реките и големите притоки, познати како „тиера фирме“.
- Многу истражувања направени од нас самите и другите во изминатата деценија или слично, укажуваат на мала човечка модификација на овие шуми во западна и централна Амазонија за време на праисторијата - објаснува археоботанистката Долорес Пиперно, од Националниот музеј на природна историја во Вашингтон и Институтот за тропски истражувања „Смитсонијан“ во Панама.
Повеќето од значајните живеалишта и модификации на човекот документирани досега се пронајдени околу реките и нивните притоки, каде почвите за одгледување на растенија и земјоделство се поплодни и полесно е да се најде и да се фати дивеч. Домородните заедници кои живеат покрај овие речни брегови денес практикуваат егзистенцијално земјоделство во земјиште наменето за одгледување храна.
- Домородното население отсекогаш играло многу важна улога во одржливото користење на шумата и зачувувањето на биодиверзитетот, и тие треба да продолжат да бидат од централно значење за тоа, особено поради нивното длабоко познавање на шумата и нејзината важност во нивниот секојдневен живот - вели Пиперно.
Со документирање на историјата на вегетацијата и пожарот, истражувачите би можеле подобро да го разберат нивото на влијанието на човекот врз шумата во изминатите 5.000 години.
Пиперно вели дека истражувањето ја потенцира важноста на интегрираното палеоеколошко, археолошко, антрополошко, еколошко и ботаничко истражување за најдобро разбирање на праисториските наследства на амазонските општества. Таа посочува дека истражувачите имаат намера да направат повеќе работа во овие оддалечени региони на тиерма фирма, што само сочинува повеќе од 90 отсто од копнената површина на дождовната шума Амазон.
Едноставно кажано, домородните народи играат клучна улога во заштитата на овие екосистеми. Во трудот авторите ја споменуваат соработничката врска што ја воспоставиле со некои од домородните заедници во регионот за зачувување на напорите и ја потенцираат важноста на понатамошните студии од ваков вид и вклучувањето на сегашните домородни општества во развојот на силни еколошки политики.
- Важно е да се вклучат современите домородни народи во напорите за зачувување и одржливост. Ова истражување покажува дека домородните земјоделски практики одржливо управуваа со природниот биодиверзитет на шумата со милениуми - вели Сендвајс, научник за ефектите на климатските промени врз културниот развој.
- Привлекува обновено внимание на домородната практика и ги повикува планерите да ги вметнат за да го заштитат природниот биодиверзитет на амазонската прашума - додава тој.
Извор:
Smithsonianmag.com
Фото: Smithsonianmag