Во последните часови пред очекуваната природна смрт многу луѓе влегуваат во фаза на нереакција, во која повеќе не ја перципираат надворешната средина.
Како и раѓањето, и умирањето е процес. Телото поминува низ низа настани и промени при преминот од живот во смрт. Иако временската рамка кај секого е различна, а смртта не настапува на ист начин кај секој човек, ако доживеете длабока старост и умрете онака како што сакала природата, вашето тело ќе почне да се „исклучува“ по многу специфичен редослед.
Џејмс Халенбек, експерт за палијативна нега на Универзитетот „Стенфорд“, во книгата „Перспективи на палијативната нега“ наведува дека луѓето што умираат ги губат сетилата по одреден редослед додека нивните тела почнуваат да се исклучуваат. Од недостиг на глад до губење на слухот, еве што се случува со сетилата...
Глад и жед
Халенбек вели дека повеќето луѓе што умираат прво имаат намален апетит. Тоа е така затоа што на телото кое умира не му се потребни исти витамини и хранливи материи како на здравото тело. Ниту пак му треба храна и пијалак за енергија, бидејќи веќе е во фаза на исклучување. Покрај тоа, на дигестивниот систем ќе му биде потешко да ги обработува храната и пијалаците.
Говор
Како што телесните функции почнуваат да престануваат, говорот ќе стане нејасен, а водењето разговор ќе стане тешко. Повлекувањето од комуникацијата често е знак дека личноста ѝ подлегнува на смртта и на крајот најверојатно ќе ја изгуби способноста целосно да зборува бидејќи поминува повеќе време во сон или во несвесна состојба.
Дишење
Дишењето на лицето што умира, исто така, ќе стане неправилно, вклучувајќи промени од длабоко во плитко и брзо до бавно дишење, што значи дека говорот може да биде тешка задача.
Вид
Следното сетило што ја напушта личноста е видот, а кога видот на некоја личност ќе почне да откажува, таа можеби ќе може само да види што е во близина. Оние околу неа може да забележат дека често ги затвора очите или ѝ се полуотворени поради намалениот мускулен тонус. Што се однесува до она што го доживува лицето што умира, често ќе му биде тешко да следи што се случува и понекогаш може да халуцинира. Исто така, неговиот вид може да биде заматен додека не падне во бесвест.
Допир
Краток период пред да умре, додека лебди во и надвор од свеста, личноста сè уште може да почувствува допир и да ги слушне саканите. Но, штом ќе дојде коматозната состојба, претпоследно сетило е допирот. Но, добрата вест е дека личноста повеќе нема да може да чувствува болка.
Слух
Во последните моменти пред смртта повеќето пациенти влегуваат во фаза на нереагирање, во која повеќе не се во можност да реагираат или да ја искусат својата надворешна средина. Во овој момент мозокот ги обработува сензорните информации поинаку отколку што правел секогаш. Сепак, благодарение на револуционерната студија објавена во списанието „Сајентифик рипортс“ во јуни 2020 година, докажано е дека слухот е последното сетило што се исклучува, а кај некои луѓе останува до последните моменти.
Извор:
Klix.ba
Фото: Freepik