X
 27.04.2021 Наука

Грипот исчезна за време на ковид-пандемијата. Како ќе изгледа кога ќе се врати?

Оваа сезона во САД имаше помалку случаи на грип од кога било претходно. Според Центарот за контрола и превенција на болести, од крајот на септември биле пријавени околу 2.000 случаи. Во последниве години просечниот број на случаи во истиот период бил околу 206.000.

Бидејќи мерките за запирање на ширењето на ковид-19 се практикуваат низ целиот свет, во март 2020 година грипот исчезна и сè уште не е вратен. Последната сезона на грип, која нормално би траела до следниот месец, во суштина воопшто не се ни случи.

По стравовите за „твиндемија“ или епидемија од две болести што може да го опустоши светот, отсуството на грипот беше и тоа како потребно за ублажување на преоптоварениот здравствен систем. Но, недостигот на изложеност на грипот може да ја направи популацијата поподложна на вирусот кога ќе се врати, а експертите велат дека неговото враќање е сигурно.

- Не знаеме кога ќе се врати, но знаеме дека ќе се врати - вели епидемиологот Соња Олсен.

Експертите не се сигурни што ќе се случи кога ќе се појави грипот. Во следните месеци епидемиите на грип може да бидат пошироки од вообичаено или да се појават во невообичаени периоди од годината. Но, можно е и вирусот што ќе се врати да биде помалку опасен бидејќи немал можност да еволуира додека „паузирал“.

- Навистина немаме поим. Се наоѓаме на неистражена територија. Не сме имале толку слаба сезона на грип уште откако почнавме со мерењето. Така што, малку е нејасно кои се потенцијалните импликации - вели Ричард Веби, вирусолог во Детската истражувачка болница „Сент Џуд“ во Мемфис.

1
Фото: Freepik

Научниците сè уште не знаат кои мерки на јавно здравје биле најефикасни за искоренување на грипот оваа сезона, но ако носењето маски и честото миење на рацете продолжат и по завршувањето на пандемијата на коронавирусот, тие можат да помогнат во спречувањето на грипот.

Многу зависи и од најновите вакцини против грип, нивната ефикасност и подготвеноста на јавноста да ги добие. Сепак, намалувањето на случаите во светот им отежнува на научниците да одлучат од кои видови грип треба да се заштитат луѓето со овие вакцини. Потешко е да се предвиди кои соеви ќе постојат, велат тие, кога сега толку малку циркулира.

Што се случи со грипот?

Кога минатата година се појави пандемијата на коронавирусот, САД, на пример, сè уште беа во средина на една нормална сезона на грип, која достигна врв во февруари. Потоа училиштата се затворија, патувањата запреа и милиони луѓе почнаа да работат од дома, а бројот на заболени од грип падна на најниско ниво, дури и кога коронавирусот нагло се зголеми.

Јавната историја на изложеност на грип, според научниците, може делумно да објасни зошто грипот речиси исчезнал бидејќи коронавирусот продолжил да се шири по спроведувањето на безбедносните мерки.

- За нешто како ковид-19, каде што имате целосно ранлива популација на почетокот на пандемијата, треба многу повеќе работа за да се забави ширењето на инфекцијата - вели Рејчел Бејкер, епидемиолог од Универзитетот „Принстон“.

Со други зборови, за разлика од коронавирусот, популацијата има одреден природен имунитет на грип, од долгогодишно изложување на разни видови вируси. Луѓето се подложни на нови видови грип секоја година, но помалку отколку на целосно непознати вируси.

Самото присуство на коронавирусот, исто така, може да има улога во контролирањето на случаите на грип, вели д-р Веби, бидејќи кај дадена популација често има само еден доминантен респираторен вирус.

- Едниот се обидува да го спречи другиот - вели д-р Веби.

И грипот не беше единствениот вирус што исчезна во текот на изминатата година; исто така има значителен пад кај други респираторни заболувања, вклучително и респираторен синцицијален вирус, што е најчеста причина за неонатална пневмонија.

2
Фото: Freepik

Што ќе се случи кога ќе се врати грипот?

Грипот е релативно честа болест која има потенцијал да стане смртоносна, особено кај мали деца, постари лица и возрасни со хронични здравствени состојби.

Ако имунитетот на грип се намали за време на пандемијата поради недостиг на изложеност на најновите видови грип, повеќе луѓе од вообичаеното можат да бидат подложни на вирусот.

- Намалувањето на природниот имунитет е загрижувачко, а понискиот имунитет може да доведе до повеќе инфекции и потешки болести - вели д-р Олсен.

Резултатот може да значи поголеми и вонсезонски епидемии на грип и на респираторен синцицијален вирус, вели д-р Бејкер.

Ако канцелариите и училиштата почнат повторно да се отвораат во текот на есента, како што многумина очекуваат, научниците внимателно ќе следат.

- Ние секогаш сме загрижени за грипот што предизвикува сериозни болести, особено кај лицата со зголемен ризик од компликации. Знаеме дека децата на училишна возраст се важни двигатели на преносот на вирусот на грип. Сепак, бидејќи е тешко да се предвиди грипот, не можеме да ја предвидиме сериозноста на следната сезона - вели д-р Олсен.

Но, постои и нешто позитивно во отсуството на грип: помалку случаи обично доведуваат до помалку мутации.

- Во моментов, бидејќи грипот не циркулира многу, може вирусот да нема можност да се развива, што значи дека вакцините би можеле да бидат поефикасни од нормалното - вели д-р Бејкер.

Извор: The New York Times
Фото: Freepik
Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука