Џон Рокхолд, гледајќи да избегне војска, се пријавил за работа во морнарицата веднаш откако завршил средно училиште. Тој поминал месеци управувајќи со бродови што ги носеле американските војници по долгите и влажни виетнамски брегови каде што се обидувале да ги спречат комунистите да го преземат југот.

Повеќе од 58.000 американски војници загинале во војната, а откако завршила во 1975 година, безброј американски ветерани се вратиле во Виетнам, барајќи разбирање, прошка и помирување. Сега некои доаѓаат поради други причини: евтини домови, евтино здравство и пристоен стандард за живот.

По неговата воена кариера, Рокхолд работел претежно во Африка. Тој првпат се вратил во Виетнам во 1992 година за да работи на програма за помош на економските бегалци. Во 1995 година почнал да живее во Виетнам, истата година кога САД и Виетнам ги нормализирале односите. Се оженил со Виетнамка во 2009 година.

Всушност, толку многу му се допаднало во Виетнам, што ја убедил и својата мајка да се пресели од Калифорнија во Виетнам.

- Таа дојде на нашата свадба и реши да остане - раскажува тој. Живеела во Виетнам до нејзината смрт во 2015 година, на 94 години.

Рокхолд, кој сега има 66 години, подигнува две деца во Виетнам, кои имаат по 10 и 9 години, заедно со неговата сопруга Ту Виет Нга. Децата биле родени со царски рез, што чинело околу 1.200 долари, многу помалку отколку што би чинело во САД.


Брзиот раст во Виетнам и соседите од Југоисточна Азија создале ситуација што би била незамислива во минатото: постари Американци од бејби-бум генерацијата кои живеат начин на живот што потсетува на Флорида, Невада и Аризона, но во Виетнам. Месечните трошоци овде ретко надминуваат 2.000 долари, со готвач и чистачка. Соседите се пријателски расположени: поголемиот дел од Виетнамците биле родени богати откако завршила војната во 1975 година, а Рокхолд вели дека ретко сретнал огорчени луѓе, дури и кога зборува за неговата служба како воен ветеран.

Микајел Исраелјан сега е успешен бизнисмен во Лос Анџелес. Но како момче од советски контролираната Ерменија, очајните времиња го научиле да биде паметен и благодарен. Истите карактеристики што биле клучни за негов опстанок овде.

Огромно мнозинство сопственици во неговата станбена зграда се членови на виетнамската урбана средна класа; многумина работат во владата или образованието и можат да си дозволат да одат на одмор во странство.

- Виетнамците се многу фини со мене, во споредба со луѓето во мојата земја, откако се вратив од војната - вели Рокхолд.

Виетнам има флексибилни визни правила за да ги намами американските пензионери како Рокхолд, заедно со нивната заштеда. Геополитиката е фактор; Виетнам бележи придобивки од економскиот бум во Кина, но има и амбивалентен однос со својот далеку поголем и помоќен сосед, со кој се борел во 1979 година. Иселениците сметаат дека Виетнам е многу погостопримлив од Кина.

Владата не кажува точно колку американски пензионери живеат во Виетнам. Еден ветеран од армијата, Мајкл Гормали, се вратил во Виетнам како волонтер наставник по англиски јазик во руралните средни училишта во 2008 година. Во 2014 година почнал да предава на виетнамски универзитет.

Фредерик Р. Бурк, адвокат од адвокатската фирма „Бејкер Мекензи“, кој е добро поврзан со американската заедница за иселеници, вели дека Американците сакаат да се вратат за да се смират со народот.

- Честопати стапуваат во брак со Виетнамка и нивните придобивки од социјалното осигурување се многу подобри отколку во Лос Анџелес - вели тој.

И Камбоџа, друга земја што се бори со последиците од воената интервенција на САД, исто така се обидува да привлече американски пензионери. БДП по глава на жител на земјата е околу 1.400 долари и за таа сума еден иселеник може лесно да плати кирија, трошоци за струја и домашна помошничка.

Шри Ланка, каде што заврши бруталната граѓанска војна во 2009 година, издава обновливи двегодишни визи за пензионери на 55 години или постари доколку можат да се издржуваат себеси и доколку имаат најмалку 15.000 долари на сметка на локална банка.

Историски гледано, Филипините, Тајланд и Малезија беа почести дестинации за американските пензионери. Но, повисоката цена за живот ги тера Американците да одат подалеку.

Рокхолд вели дека здравството е значително подобро во Виетнам.

- Ова е еден од најбезбедните градови во светот - вели тој.

Некои од неговите пријатели се Американци кои никогаш не служеле во Виетнам.

- Цената на животот е ниска. Тоа е комунистичка земја, но ако ги затворите очите и застанете во центарот на Сајгон, не би го знаеле тоа - вели тој.