X
 24.12.2017 Наука

Што открива леденото јадро старо 600.000 години, откриено на Тибет?

ледени глечери
Фото: Byrd Polar and Climate Research Center

Краток филм за експедицијата на глечерот Гулиа во Тибет, каде научниците бушеле во ледено јадро од камено време, односно старо 600.000 години. Експедицијата се случувала есента во 2015 година, а бушењето може да го донесе најстариот мраз што се наоѓа на Земјата надвор од поларните региони. Видеото го создаде „BPCRC“ специјалистот за медиуми Пам Теодоту, користејќи само видео-снимки собрани од членот на експедиција, Џулијано Бертања.

Научниците дискутирале за нивната анализа направена на една од јадрата што ја спровеле на оваа експедиција претходно овој месец на годишниот состанок на Американскиот геофизички сојуз во Њу Орлеанс. Мразот на дното на ова јадро се чини дека се формирал за време на камено доба, пред повеќе од 600.000 години, долго пред да се појават современите луѓе. Истражувачите од Америка и Кина го прочуваат јадрото, за да го состават еден од најдолгите записи за климатска историја на Земјата.

Глечерот Гулиа се наоѓа во западниот дел на планината Кунлун во Тибет, еден од најголемите снабдувачи на мраз од свежа вода надвор од Арктикот и Антарктикот. Во 2015 година, истражувачкиот тим бушел во ледената капа додека не го погодил темелот, со цел да го добие овој антички мраз. Истражувачите успеале да добијат пет ледени јадра, а најдолгиот од нив е долг повеќе од 300 метри.

Јадрата се состојат од компресирани слоеви на снег и мраз што се населиле на западниот дел од планината Кунлун, од година во година. Во секој слој, мразот ги заробувал хемикалиите од воздухот и врнежите за време на влажни и суви сезони. Истражувачите денес можат да ја анализираат хемијата на различните слоеви за да ги измерат историските промени во климата.

Ледените јадра всушност покажуваат дека Земјата се соочува со затоплување, и веќе има штетни ефекти врз слатководниот мраз. Истражувачите објавија дека има постојано зголемување на температурата и врнежите на планината Кунлун во текот на последните неколку летови. Во овој регион, просечната температура се зголеми на 1.5 степени Целзиусови во последните 50 години, а просечните врнежи се зголемија за 5.3 сантиметри во текот на изминатите 25 години.

Овие научници истакнаа дека во целиот свет, стотици милиони луѓе зависат од глечерите на висока надморска височина за нивно снабдување со вода. Конкретно, глечерот Гулиа обезбедува свежа вода во Централна, Јужна и Југоисточна Азија.

Најстарото ледено јадро било пронајдено во Гренланд во 2004 година од страна на Проектот за ледени јадра во Северен Гренланд. Се претпоставува дека јадрото датира од пред 120.000 години, додека најстариот рекорд на јадро на Земјата до денес е од Антарктикот и датира од пред 800.000 години.

Во текот на наредните неколку месеци, американските и кинеските истражувачки тимови ќе ја анализираат хемијата на леденото јадро на глечерот Гулиа. Тие ќе бараат докази за температурни промени предизвикани од обрасците на циркулација на океанот и во Северниот Атлантик и во тропските Пацифички океани.

Подготвил: Тамара Гроздановски

Издвојуваме

Слични вести од Fakulteti.mk

Наука