Топењето на ледените плочи често се смета за синоним за климатските промени, особено во медиумите кои прикажуваат фотографии на осамени поларни мечки кои лебдат на „сплавови“ од мраз што постојано се намалуваат. Додека вообичаено се пријавуваат влијанија како што се пораст на нивото на морето и промени во соленоста на водата, една помалку позната последица е ефектот врз вулканите.
Топењето на ледените плочи ја намалува масата што ја натежнува земјата, што доведува до издигнување. Ова го менува притисокот во коморите на магмата што лежат под површината на Земјата, предизвикувајќи вулкански ерупции.
Истражувањето посочува дека масовното „растоварање“ поради топењето на антарктичките ледени плочи предизвикува ерупции со поголема фреквенција.
Истражувачот д-р Али Куон од Универзитетот „Браун“ и неговите колеги ја истражувале интеракцијата на глацијацијата и вулканизмот во текот на последните два планетарни глацијални циклуси (во последните 150.000 години). За да го направат тоа, тие користеле модел на термомеханичка комора на магма и симулирале смалување на мразот на Западен Антарктик, преку внесување специфично намалување на притисокот што се врши врз основните карпи и комората со магма.
Тие дополнително истражиле како намалувањето на овој ограничувачки притисок дозволува комората на магмата да се прошири во волумен, со прекумерен притисок и исфрлање испарливи материи од базалтните магми, кои влијаат врз траекторијата на идните ерупции. Истражувачкиот тим открил дека колку е поголема комората на магмата, толку е поподложна на ефектите од растоварањето на ледената маса и дека стапката на истовар е клучен фактор, при што највисоката истражена стапка на загуба на мраз е 3 м/год.
Понатаму, при тестирање комори со магма недоволно заситени во испарливи материи, научниците идентификувале дека истоварувањето на ледената маса го забрзува процесот на првото испарливо исфрлање (што ги започнува првите фази што доведуваат до ерупција) за десетици до стотици години. Ова значи дека се случиле ерупции кои можеби не би ги имало доколку истоварот не предизвикал промени во комората на магмата, што резултирало со поголемо кумулативно ослободување на магмата во текот на животниот век на таа комора.
Работите уште повеќе ги комплицираат влијанијата од зголемувањето на нивото на јаглеродниот диоксид што предизвикува глобално затоплување, при што топењето на ледените плочи го намалува количеството на дојдовното сончево зрачење кое се рефлектира назад во вселената (има помалку „бела“ рефлектирачка површина во споредба со „темна“ површина за апсорпција), што ја загрева атмосферата и го влошува топењето.
Истражувачите забележуваат дека дури и ако антропогеното затоплување престане веднаш, тоа сè уште ќе влијае врз однесувањето на вулканите во годините што доаѓаат.
Извор: phys.org
Фото: Freepik