Додека луѓето имаат еден рецептор на јазикот кој може да открие слатки работи, од вистински шеќер до вештачки засладувачи како аспартамот, инсектите имаат многу рецептори од кои секој детектира специфични видови шеќери.
Истражувачите од „Јејл“ неодамна открија еден начин на кој рецепторите на инсектите можат да бидат толку селективни и велат дека тоа ќе ни помогне да разбереме како животните го дешифрираат хемискиот свет и како можеме да ја имитираме таа способност во иднина.
Шеќерот е важен и за животните и за луѓето, вели Џоел Батервик, професор по фармакологија на Медицинскиот факултет „Јејл“ и постар автор на студијата.
- Сите ние го вкусуваме шеќерот. Тој е главен извор на енергија за речиси секое животно - вели Батервик.
Способноста за вкусување на шеќерот е од суштинско значење за идентификување на потребните хранливи материи и создавање пријатно чувство кое станува поврзано со храна. И инсектите се потпираат на нивниот систем на вкус за да ги откријат партнерите за парење и да ги идентификуваат најдобрите места за складирање на нивните јајца.
Но, како инсектите откриваат специфични шеќери, разликувајќи ги молекулите кои изгледаат сосема слични едни на други, но кои имаат суптилни разлики, останува нејасно. За подобро да ја разберат чувствителноста на рецепторите за вкус на инсектите, Батервик и неговиот истражувачки тим се фокусирале на еден рецептор кој е толку селективен што реагира само на еден вид шеќер - Д-фруктоза. Рецепторот се наоѓа во устата и мозокот на свилените молци. Овој рецептор се активира само откако неговиот лиганд, молекулата што може да се поврзе со него, се прикачува.
Иако Д-фруктозата е единствениот шеќер што го активира овој рецептор, истражувачите открија дека неколку други шеќери се врзуваат за него, велат тие.
- Тоа ни покажа дека областа каде што се „прикачуваат“ овие шеќери не е единственото нешто што го одредува активирањето. Мораше да има некое друго објаснување. Затоа сакавме да го погледнеме рецепторот на атомско ниво за да видиме детално како комуницираат шеќерот и рецепторот - рече Батервик.
Тимот ја мапирал структурата на самиот рецепторот, како и рецепторот врзан за Д-фруктоза. Тие забележале дека Д-фруктозата била вгнездена во џебот за врзување и иницирала промена на обликот што го активирала рецепторот.
Тие потоа ја мапирале структурата на рецепторот кога тој бил врзан за шеќер сличен на Д-фруктозата. Додека тој шеќер, Л-сорбоза, изгледал дека се врзува за рецепторот исто како и Д-фруктозата, тој не ја променил формата на рецепторот, оставајќи го рецепторот неактивен. Се покажало дека разликата помеѓу двата шеќери не е во тоа како тие се прикачуваат за врзувачкиот џеб, туку како тие комуницираат со молекуларен мост што го поврзува џебот со различен дел од рецепторот.
Накратко, Д-фруктозата можела да го вклучи тој мост и да иницира промена на обликот, а Л-сорбозата не можела.
Ова ќе им помогне на истражувачите да разберат како мирисот и вкусот им овозможуваат на луѓето и на животните да го дешифрираат хемискиот свет. А може да помогне и во развојот на биосензори, вели Батервик.
Извор:
Sciencedaily.com
Фото: Freepik